Zmiany 2026 roku
Rok 2026 przyniesie istotne i kompleksowe zmiany w polskim prawie pracy.
Będą one wynikiem zarówno działań krajowego ustawodawcy, jak i konieczności dostosowania przepisów do unijnych dyrektyw. Rewolucyjne zmiany dotyczyć będą m.in. wynagrodzeń minimalnych, jawności płac, nowej definicji stażu pracy oraz warunków BHP.
Wzrost wynagrodzenia minimalnego i stawki godzinowej
Od 1 stycznia 2026 roku minimalne wynagrodzenie w Polsce wzrośnie do 4806 zł brutto miesięcznie, a stawka godzinowa osiągnie 31,40 zł brutto. Choć wzrost jest umiarkowany – w porównaniu do postulatów związków zawodowych, które chciały stawki rzędu 5015 zł – to zmiana ta pociąga za sobą daleko idące konsekwencje.
Wyższa płaca minimalna oznacza większe obciążenia finansowe dla przedsiębiorców, szczególnie w sektorze MŚP. W praktyce oznacza to konieczność aktualizacji siatek płac, przeliczenia składek ZUS i podatków, a także ponownej analizy budżetów wynagrodzeń. Zmiana ta wpłynie również na świadczenia powiązane z pensją minimalną, takie jak odprawy, dodatki czy odszkodowania.
Co ważne, rząd zapowiedział weryfikację mechanizmu ustalania minimalnego wynagrodzenia, z naciskiem na jego powiązanie z przeciętną płacą lub medianą – zgodnie z unijnymi wytycznymi.
Jawność wynagrodzeń – przejrzystość i nowe obowiązki pracodawców
Polska będzie musiała wdrożyć unijną dyrektywę 2023/970, której celem jest zwiększenie transparentności w wynagradzaniu i eliminacja nierówności płacowych ze względu na płeć. Od 2026 roku pracodawcy zatrudniający co najmniej 100 osób będą zobowiązani do raportowania różnic płacowych z podziałem na płeć i grupy stanowiskowe.
Ponadto, pracodawcy będą musieli:
- publikować widełki płacowe w ofertach pracy lub przekazywać je kandydatom przed rozmową kwalifikacyjną,
- powstrzymać się od pytania o dotychczasowe zarobki kandydata,
- udostępniać pracownikom informacje o średnich wynagrodzeniach na równoważnych stanowiskach.
Wprowadzenie tych przepisów wymusi reformę polityk HR i regulaminów wynagradzania. Pracodawcy będą także narażeni na roszczenia i sankcje, jeśli nie dostosują się do wymogów przejrzystości.
Redefinicja stażu pracy – nowe podejście do doświadczenia zawodowego
Duże zmiany czekają także w zakresie ustalania stażu pracy. Od 2026 roku do stażu zaliczać się będą nie tylko umowy o pracę, ale również:
- umowy cywilnoprawne, o ile były wykonywane w sposób ciągły i pod nadzorem,
- okresy prowadzenia działalności gospodarczej (przy opłacaniu składek ZUS),
- praca za granicą – jeśli była zgodna z lokalnymi przepisami,
- nieudokumentowana praca, możliwa do potwierdzenia innymi środkami dowodowymi.
Zmiana ta może mieć ogromny wpływ na uprawnienia pracownicze – od urlopów, przez dodatki stażowe, aż po odprawy. Pracodawcy będą zobowiązani do weryfikacji danych pracowników i przeliczenia ich stażu w oparciu o nowe zasady. Rząd planuje również wdrożenie centralnego rejestru stażu pracy, dostępnego online.
Nowe wymogi BHP – bezpieczeństwo w dobie zmian klimatycznych
Kwestie BHP także przejdą głęboką transformację. Nowe przepisy przewidują m.in.:
- wprowadzenie maksymalnych temperatur w miejscu pracy (35°C w pomieszczeniach, 32°C na zewnątrz),
- obowiązek skracania czasu pracy i organizowania przerw przy przekroczeniu limitów,
- zapewnienie pracownikom środków ochrony oraz napojów chłodzących,
- obowiązkowe klimatyzacje w obiektach, gdzie upały są częste.
Równolegle, rozszerzona zostanie lista substancji rakotwórczych i mutagennych. Pracodawcy będą musieli prowadzić rejestry narażenia, wdrożyć monitoring stężeń oraz zapewnić cykliczne badania pracowników. Nowe przepisy chronić będą również kobiety w ciąży i karmiące – każda praca z toksycznymi substancjami będzie musiała być wstrzymana natychmiast po zgłoszeniu ciąży.
Za naruszenie nowych przepisów BHP przewidziano surowe sankcje – do 100 000 zł grzywny lub odpowiedzialność karną w przypadku poważnych skutków zdrowotnych.
Nadchodzące reformy w prawie pracy nie ograniczają się do kosmetycznych zmian – mają one charakter strukturalny i systemowy. Pracodawcy muszą już teraz przygotować się na nowe obowiązki związane z transparentnością, ochroną zdrowia i redefinicją pojęcia pracy. Wymaga to nie tylko dostosowania dokumentów, ale również zmiany podejścia do zarządzania zasobami ludzkimi.
Jeśli Państwa firma poszukuje profesjonalnego partnera prawnego, który nie tylko dostarczy wiedzy i rozwiązań, ale także będzie aktywnie wspierał wdrożenie zmian w Państwa strukturze organizacyjnej – zapraszamy do kontaktu z Kancelarią Prawną Viggen.
Nasza wiedza, doświadczenie i relacje instytucjonalne stanowią realne wsparcie w prowadzeniu działalności gospodarczej w zgodzie z aktualnym i przyszłym prawem.
Przygotowała: Anna Nieć-Mrzygłód - Dyrektor Generalna KPV
T&M nr 9/2025
Add comment