W trudnych warunkach
Trudno rozpoznać jakość filtra oleju „na oko”. Na podstawie wyglądu nie jesteśmy w stanie stwierdzić, czy filtr na pewno ma odpowiednio dobrane parametry filtracji.
Dlatego warto zaufać sprawdzonym producentom, którzy dostarczają swoje produkty na pierwszy montaż.
Filtry dobrych marek gwarantują wysoką jakość materiałów zgodną z wymaganiami producentów pojazdów. Dlaczego to tak ważne? Ponieważ materiał w filtrze musi być dobrany pod konkretne warunki pracy. Nie ma jednego uniwersalnego medium, które będzie precyzyjnie filtrowało zanieczyszczenia w każdych warunkach. Różne temperatury panujące w silniku, czy różne wartości przepływów powodują, że filtr pasujący do jednego pojazdu może nie wytrzymać warunków w drugim. W filtrach niskiej jakości istnieje spore ryzyko, iż materiał nie został prawidłowo przebadany i zanieczyszczenia nie będą zatrzymywane.
Plisy bibuły
Skuteczność filtra zależy od paru czynników. Jak wspomnieliśmy, nie każdy filtr do pojazdu ciężarowego musi spełniać te same, ściśle określone parametry. Skuteczny filtr to taki, dla którego producent uwzględnił właściwości technologiczne danego silnika i pojazdu, a także zastosował odpowiednie materiały filtracyjne oraz odpowiednią ich ilość.
– Wzrokowa ocena jakości filtra typu spin-on jest praktycznie niemożliwa, ponieważ medium filtracyjne jest zamknięte w blaszanej puszce, natomiast ocena jakości samego wkładu filtra jest możliwa w przybliżeniu – mówi Tomasz Maciejasz, truck channel marketing manager w polskiej spółce Robert Bosch. – Oceniając, należy zwrócić uwagę na to, aby plisy bibuły filtracyjnej były możliwie gęsto i równo rozłożone na obwodzie. To świadczy o tym, że producent nie oszczędza na ilości materiału filtracyjnego. Równomierne rozłożenie plis świadczy o odpowiedniej technologii produkcji.
Skuteczność i pojemność
Dobry filtr powinien wykazywać się odpowiednią skutecznością filtracji, co pozwala na zatrzymanie jak największej ilości stałych cząstek o rozmiarze większym niż dopuszczone dla danego silnika – zaznacza Tomasz Maciejasz z Boscha. Po drugie liczy się pojemność medium filtracyjnego, która pozwala na zebranie odpowiedniej ilości zanieczyszczeń bez znaczącego wzrostu oporów przepływu oleju. To kluczowa sprawa dla utrzymania skuteczności przez cały interwał serwisowy.
– We współczesnych ciężarówkach stosuje się różne rozwiązania układów filtracji – kontynuuje Tomasz Maciejasz, Bosch. – Zależą one od marki pojazdu, jego przeznaczenia, rodzaju silnika. Rozróżniamy pojazdy, w których stosuje się jeden filtr oraz takie, w których występują nawet trzy filtry dla jednego silnika. Wciąż obserwujemy filtry w obudowie metalowej typu spin-on, ale coraz częściej są stosowane te w postaci wymiennych wkładów, a także dodatkowy, obok tradycyjnego, filtr – odśrodkowy.
Dlaczego są filtry puszkowe (spin-on) i wkłady? Kształt i specyfikacja filtrów oleju odpowiadają wymaganiom producentów pojazdów. Bo podstawowa zasada działania filtrów puszkowych oraz filtrów z wymiennymi wkładami jest identyczna. Puszkowe są ponadto wyposażone w zawór obejściowy oraz zawór zwrotny. W rozwiązaniu z wymiennymi wkładami funkcje te przejmuje zabudowana w silniku obudowa filtra. Tendencją wśród producentów samochodów jest w ostatnich latach stosowanie wkładów filtracyjnych, ponieważ ze względu na brak metalowej obudowy utylizacja jest łatwiejsza, co oznacza oszczędność zasobów naturalnych.
Ciągły rozwój
– Filtry cały czas ewoluują, mimo że tego nie widać – podkreśla Bartosz Stempka, trener techniczny Hengst Filtration. – Coraz nowocześniejsze i bardziej wysilone silniki sprawiają, że filtry pracują w o wiele trudniejszych warunkach niż kilkanaście lat temu. Materiały, których wtedy używaliśmy nie spełniłyby obecnych wymagań odnośnie efektywności separacji cząstek i chłonności, co mogłoby prowadzić do szybszego zużywania elementów silnika i częstych awarii. Wydłużone interwały serwisowe wymuszają na producentach filtrów poszukiwanie nowych materiałów, które będą charakteryzowały się zwiększoną chłonnością i niskim oporem przepływu w całym okresie eksploatacji.
Jedną z innowacji Hengsta do samochodów ciężarowych jest filtr Blue.on. Pomimo, że wygląda jak zwykły filtr puszkowy, w rzeczywistości to filtr z wymiennym wkładem. Zawór obejściowy jest w tym systemie elementem niewymiennym, więc nie ma obawy, że zamontujemy niższej jakości filtr, w którym ciśnienie otwarcia tego zaworu będzie nieodpowiednie i układ smarowania będzie pracował niewłaściwie. Rozwiązanie to zostało zauważone przez jednego z czołowych producentów ciężarówek i wdrożone do seryjnej produkcji w silniku 7-litrowym.
A może filtr częściej?
Czy w trudnych warunkach eksploatacji, np. zapylenie, może wymieniać sam filtr częściej niż olej, czy to coś da? Na to pytanie odpowiedział Bartosz Stempka, Hengst. Otóż, filtr oleju pracuje w zupełnie innych warunkach niż na przykład filtr powietrza. W trudnych warunkach eksploatacji, np. w lecie zapylenie jest duże. Filtr powietrza, który zasysa powietrze z otoczenia bardzo szybko się zapycha i konieczna jest jego częstsza wymiana. Filtr olejowy pracuje natomiast w obiegu zamkniętym, bez kontaktu z otoczeniem, więc zanieczyszczenia z zewnątrz nie dostają się do oleju. Nie ma konieczności częstszej wymiany filtra niż oleju silnikowego. Jednak gdy warunki pracy są ciężkie, warto skrócić interwał wymiany oleju i filtra żeby wydłużyć żywotność silnika.
T&M nr 2/2025
Tekst: Leon Bilski
Add comment