Telematyka do zadań różnych
Telematyka to już nie tylko GPS, ale bardzo wyrafinowany system gromadzący i przetwarzający ogromny zakres danych o pojazdach i kierujących.
Jest w stanie znacząco wspomagać zarządzanie i podejmowanie efektywnych decyzji biznesowych, a o tym, na ile skuteczne są telematyczne narzędzia decydują sami
użytkownicy.
Zadaniem rozwiązań telematycznych jest, najogólniej mówiąc, rejestrowanie i przekazywanie informacji z pojazdów do systemu nadzorującego ich wykorzystanie. Dane te są bazą wiedzy o tym, gdzie i jak operuje pojazd, a wraz z nim jego kierowca. Pozwalają zatem uzyskać konkretne korzyści. Przykładowo, co podkreślają dostawcy rozwiązań Webfleet, kierowcy korzystający z nowoczesnych terminali w pojeździe mają nie tylko profesjonalną nawigację i informacje o natężeniu ruchu drogowego, ale także asystenta, który w trakcie jazdy podpowiada i uczy najbardziej ekonomicznego i ekologicznego stylu prowadzenia, zapewnia dwustronną, szybką komunikację z biurem oraz dostęp do wszystkim potrzebnych systemów wykorzystywanych w firmie. Najważniejszymi funkcjonalnościami systemów telematycznych, wg ankietowanych użytkowników są: monitoring i lokalizacja pojazdów oraz raportowanie o zużyciu paliwa, podróżach, a także czasie pracy. Paweł Panfil, dyrektor działu telematyki Grupy DBK w jednej z wypowiedzi prasowych podkreślał, że najciekawsze efekty wdrożenia systemu widać w tych firmach, które dotychczas nie korzystały z żadnej usługi zarządzania flotą. W takich okolicznościach, efektywność oraz możliwości firmy transportowej, odmieniają się często o 180 stopni, nie tylko mając na myśli lepszą komunikację z pojazdem, ale także odciążenie i ułatwienie pracy pracownikom biurowym.
Można uzyskać przewagę
Dostawcy aut Mercedes-Benz Trucks podkreślają, że motorem rozwoju telematyki w Polsce są m.in. zmieniające się wymogi prawne, bezpieczeństwa oraz ekologii, którym muszą sprostać firmy transportowe.
– To Pakiet mobilności, tachograf cyfrowy drugiej generacji wersja 2, General Safety Regulation ze zmianami od 07/2024 czy elektromobilność mają ogromny wpływ na kierunek rozwoju usług telematycznych – dodają tłumacząc, że aktualny stan rozwoju i technologii Mercedes-Benz Trucks pozwala sprostać temu wyzwaniu również w zakresie jednego z elementów, jakim jest telematyka. Oferta obejmuje m.in. Mercedes-Benz Trucks Uptime, eServices dedykowany dla eTrucks, automatyzację procesu pobierania danych karty kierowcy oraz tachografu cyfrowego w ramach DAKO Card Hotel w Nowym Portalu Klienta z Microsoft Cloud, mobilne aplikacje czy portal My TruckPoint z bezpłatną usługą TruckLive.
Również Eliasz Kacewicz, kierownik działu rozwiązań telematycznych Lontex Group podkreśla, że telematyka może przynieść wiele korzyści firmie transportowej, zarówno pod względem organizacyjnym, jak i finansowym. Wśród kluczowych wymienia: optymalizację tras (oszczędność czasu i paliwa), monitorowanie floty (pozwala lepiej zarządzać flotą, przewidzieć ewentualne problemy i szybko reagować na niestandardowe sytuacje), kontrolę kosztów (monitorowanie zużycia paliwa, stylu jazdy kierowców oraz stanu technicznego pojazdów), poprawę bezpieczeństwa (monitorowanie bezpiecznego prowadzenia pojazdów, identyfikowanie potencjalnych zagrożeń oraz wprowadzanie działań profilaktycznych), ale rownież efektywność logistyczną (zarządzanie magazynem, monitorowanie ładunków oraz terminów dostaw).
– Telematyka od wielu lat odgrywa kluczową rolę w sektorach transportu i logistyki. Systemy i urządzenia umożliwiające śledzenie pojazdów w czasie rzeczywistym i precyzyjną geolokalizację stały się koniecznością. Dzisiaj klienci jak i spedytorzy wymagają od swoich podwykonawców monitorowania operacji transportowych – potwierdza Rafał Nowak, specjalista ds. sprzedaży VAT Polska dodając, że telematyka umożliwia menedżerom transportu monitorowanie danych dotyczących całej floty, takich jak: precyzyjna lokalizacja w danym czasie, prędkość, przewidywany czas dojazdu (ETA), natężenie ruchu na drogach, czas i rodzaj jazdy, zużycie paliwa, stan silnika pojazdu itp.
– Dzięki narzędziom telematycznym firmy transportowe mogą osiągnąć realne oszczędności. Po pierwsze, poprzez redukcję pustych przebiegów, czyli przejazdów, podczas których ciężarówka jedzie bez ładunku. Można je zmniejszyć średnio nawet o 8 proc. (wg Telepass). Trasy floty są optymalizowane poprzez bardziej efektywne planowanie operacyjne (przyjmowanie nowych zleceń biorąc pod uwagę powroty itp.). Koszty opłat drogowych mogą również być obniżone, średnio o 5 proc. Znając najbardziej opłacalne trasy, menadżer floty optymalizuje koszty – dodaje R. Nowak wskazując na kolejny obszar, w którym systemy telematyczne mogą przynieść oszczędności – zarządzanie paliwem. Udostępnianie danych (takich jak geolokalizacja) platformom logistycznym, lokalnym TMS (systemom zarządzania transportem) lub systemom ERP wspomaga firmy transportowe.
Michał Seroka, manager klientów kluczowych serwisu Thermo King zwraca natomiast uwagę na role telematyki dla transportu w kontrolowanej temperaturze.
– W ofercie Thermo King znajdują się rozwiązania telematyczne zapewniające wgląd w czasie rzeczywistym przez platformy cyfrowe i specjalistyczne pakiety usług – wszystko, aby zapewnić bezpieczeństwo ładunku i płynność podróży, nie pozostawiając niczego przypadkowi. Fabryczna telematyka Thermo King Tracking poprawia efektywność wykorzystania sprzętu, dzięki możliwościom zapewnianym przez dane zarówno widoczności, jak i możliwości zdalnego sterowania.Stawiamy na technologię cyfrową i oddajemy do dyspozycji klientów szereg rozwiązań, Od systemów bezprzewodowych po rozwiązania telematyczne i łatwe w obsłudze pulpity nawigacyjne – zapewnia M. Seroka.
To, że rozwiązania telematyczne w firmie transportowej automatyzują pracę i oszczędzają czas pracowników podkreśla również Tomasz Czyż, ekspert Inelo z Grupy Eurowag.
– Spedytor zyskuje większą kontrolę nad samym transportem – wie, gdzie znajduje się pojazd oraz może szybko oszacować, w jakim czasie kierowca dojedzie do celu. Stosowanie rozwiązań telematycznych przekłada się również na korzyści finansowe, np. osoba zarządzająca transportem może skierować kierowcę na przejazd po darmowym odcinku drogi, jeśli zdaję sobie sprawę z tego, że kierowcy pozostało trochę czasu na dotarcie do miejsca docelowego. Takie działanie może wpłynąć na redukcję kosztów danego zlecenia transportowego. Co więcej, telematyka pozwala lepiej kontrolować zużycie paliwa, które jest jednym z największych kosztów przedsiębiorstwa transportowego i może również wspierać ekonomiczną jazdę kierowców. W jaki sposób? Za pomocą telematyki osoba zarządzająca transportem dostaje dane o stylu jazdy kierowców, a dzięki temu w łatwy sposób może zweryfikować, czy jego jazda jest np. zbyt gwałtowna, czy używa tempomatu itd. Te informacje pozwolą spedytorowi wskazać kierowcy obszary, w których jego jazda wymaga dopracowania tak, by była ona płynniejsza i wydajniejsza – komentuje T. Czyż zaznaczając, że te informacje mogą przyczynić się nie tylko do redukcji spalanego oleju napędowego, ale także wydłużyć żywotność ciężarówki.
Ważna decyzja
Bardzo istotny jest wybór dostawcy rozwiązań telematycznych. Rossitza Polok, kierownik działu rozliczeń kierowców, Lontex za kluczowe uważa takie kwestie jak: funkcjonalność i dostosowanie; bezpieczeństwo danych (należy upewnić się, że dostawca zapewnia odpowiednie zabezpieczenia danych, takie jak szyfrowanie czy regulacje dotyczące przechowywania informacji, aby chronić poufność i integralność danych firmowych), czy obsługa techniczna i wsparcie.
– Jeśli chodzi o koszty i opłaty to przyjrzyjcie się dokładnie modelowi cenowemu oferowanego przez dostawcę, sprawdźcie, czy nie ma żadnych ukrytych opłat i czy koszty są odpowiednie w stosunku do funkcjonalności systemu. Liczą się też opinie i referencje, warto sprawdzić opinie innych klientów, którzy korzystali z usług tego dostawcy, aby dowiedzieć się więcej na temat jakości obsługi, skuteczności rozwiązań telematycznych itp. – zaleca R. Polok.
Co do tego, że wybór dostawcy jest kluczowy nie ma również wątpliwości Marek Puzinowski, specjalista ds. sprzedaży VAT Polska.
– Użytkownik końcowy ufa dostawcy i oczekuje, że narzędzia będą w pełni funkcjonalne i sprawdzone. Ale dostawca musi również wykazać zdolność do adaptacji i rozwoju, tworząc połączenia z nowymi sieciami i platformami internetowymi. Współpraca z innymi narzędziami (od dostawców, partnerów, klientów itd.) jest obecnie absolutną koniecznością – mówi M. Puzinowski. Dostawca powinien zapewnić też usługi wsparcia, które musi być w stanie realizować natychmiastowo, o każdej porze (w dzień i w nocy), odpowiedzieć na potrzeby klienta, dostarczając rozwiązanie napotkanego problemu lub proponując awaryjne procedury postępowania w przypadku blokady działalności operacyjnej.
Na to, że przy wyborze konkretnego dostawcy rozwiązań telematycznych warto określić swoje cele i potrzeby firmy czy zweryfikować opinie na temat danego dostawcy zwraca uwagę również T. Czyż (Inelo).
– Przed zakupem dobrze jest sprawdzić, czy wybrany dostawca zapewnia usługę „one stop shop”, czyli usługi i produkty w jednym miejscu, którą realizuję np. Inelo. Dlaczego jest to istotne? Firmy transportowe z czasem mogą potrzebować nie tylko telematyki, ale również innych narzędzi dla transportu, jak np. systemów klasy TMS. Wybór tych narzędzi od jednego dostawcy zapewnia ich optymalne i spójne działanie, dzięki możliwościom integracji – dodaje ekspert.
Zdaniem M. Seroki (Thermo King) jedynie fabryczne rozwiązania telematyczne, które oferują dostęp do wszystkich funkcjonalności oferowanych przez agregaty Thermo King w połączeniu z fabryczną telematyką Tracking, umożliwiają efektywne wykorzystanie dostępnych możliwości systemu i danych.
– Dwustronna zdalna komunikacja ze sterownikiem agregatu Thermo King, m.in. serii SLXi oraz Advancer, umożliwia zdalną kontrolę zawsze, gdy zarządzający flotą lub dyspozytor potrzebuje zdalnie zmienić nastawę temperatury pracy agregatu, tryb pracy, w tym dla każdej ze strefy w przypadku agregatów Spectrum, uruchomić odszranianie, sprawdzić poziom paliwa, aktualną lokalizację, czy sparametryzować opcje Geofense i udzielić dostępu dla wskazanych kontaktów do powiadomień o krytycznych parametrach danej trasy – konkluduje M. Seroka zaznaczając, iż fabryczna telematyka pozwala także zadbać o wygodę i komfort pracy kierowcy, który po konfiguracji dostępu przez administratora floty, może otrzymać zdalny dostęp do agregatu z kabiny ciągnika siodłowego, bez potrzeby zatrzymywania się i podchodzenia do fizycznego sterownika na agregacie za pomocą aplikacji w telefonie komórkowym.
Jest z czego wybierać
Wśród kompleksowych rozwiązań oferowanych przez Lontex Group jest GPS Tekson. Aplikacja umożliwia monitorowanie floty pojazdów w czasie rzeczywistym. Aby wykorzystać jej możliwości konieczne jest zamontowanie w pojeździe urządzenia GPS. Oferta obejmuje też TMS Tekson (system zarządzania transportem, czyli planowanie, monitorowanie oraz realizowanie transportu). DAS Tekson, to nowość w ofercie, aplikacja do wizualizacji czasu pracy kierowcy, jego pozostałego dostępnego czasu pracy zgodnie z normami europejskimi i krajowymi oraz analizy jego wykroczeń powyższych norm. Wkrótce również do raportowania ewidencji czasu pracy kierowcy pod kątem jego wynagrodzenia. – Te trzy kluczowe aplikacje umożliwiają sprawne, zgodne z przepisami prowadzenie firmy transportowej. Olbrzymim atutem usług Tekson jest jeden operator świadczący komplet usług – zapewnia Eliasz Kacewicz, kierownik działu rozwiązań telematycznych w Lontex.
Oferta telematyczna fimy VAT Polska (polska spółka będąca częścią grupy Negometal) obejmuje m.in. Negoroad SAT+ (usługi geolokalizacyjne, dostęp do panelu klienta umożliwiającego szczegółowe analizy: przewidywany czas dojazdu, prędkość, liczbę przebytych kilometrów itp. oraz połączenia z międzynarodowymi platformami logistycznymi). Aplikacja oferuje także możliwość skanowania kodów kreskowych i QR, robienia zdjęć towarów i bezpośredniego otrzymywania zleceń.
– Negoroad SAT+ oferuje nie tylko usługi geolokalizacyjne i inne systemy telematyczne. Gwarantuje redukcję kosztów i efektywne planowanie transportu dzięki jego przewidywaniu, analizie opłacalności i rozważnemu prowadzeniu pojazdów. To dostosowana do indywidualnych potrzeb usługa zarządzania flotą dla firm transportowych. Jest to rozwiązanie typu „wszystko w jednym”, umożliwiające scentralizowanie wszystkich usług w jednej, łatwej w użyciu jednostce pokładowej (OBU), bez konieczności dodatkowej instalacji – dodaje R. Nowak.
Na europejskich drogach dominują urządzenia korzystające z sieci 4G, które zapewniają dostęp do bardzo dużej liczby danych. Aby te dane były nam przydatne, muszą zostać poddane odpowiedniej analizie, czyli w pierwszej kolejności trafić z tachografu do komputera. Takie urządzenia jak DL4G od VDO (https://my.vdo.com/), od wielu lat realizują to zadanie. 
Dają możliwość automatycznego, zdalnego pobierania danych zarówno z karty kierowcy jak i tachografu, bez jakiejkolwiek dodatkowej aktywności po stronie kierowcy. Uniwersalnym urządzeniem jest VDO Link, rozwiązanie Plug & Play (VDO Link jest „wpinany” bezpośrednio do panelu przedniego tachografu VDO, dzięki czemu każdy kierowca może mieć telematykę dosłownie przy sobie i używać jej nawet w pojazdach wynajmowanych).
Wabco ma m.in. aplikację OptiLink na smartfon, która ułatwia pracę zarówno kierowcom, jak i menedżerom zarządzającym flotą. Łączy się z elektroniką w przyczepie lub naczepie i wysyła ostrzeżenie w przypadku wystąpienia problemu, dzięki czemu kierowcy mogą sterować niektórymi funkcjami z kabiny, np. zabezpieczeniem przyczepy przy pomocy immobilizera. Funkcje monitorowania poprzez OptiLink obejmują m.in: obciążenie osi, temperaturę i ciśnienie opon, czujnik zużycia okładzin hamulcowych, kody diagnostyczne, ostrzeżenia przed przechyłem. Gdy naczepa posiada zamontowane czujniki parkowania, aplikacja również wspomaga kierowcę wskazując odległość od przeszkody podczas cofania. Z kolei OptiTire to rozwiązanie do monitorowania ciśnienia w oponach. W ofercie ZF jest też swoisty strażnik bezpieczeństwa w ciężarówce – OptiLock marki Wabco. Elektroniczny system zabezpieczeń pomaga uchronić właścicieli flot przed awaryjnymi sytuacjami, które mogą skutkować przerwaniem np. łańcucha chłodniczego. OptiLock zapobiega również kradzieży lub podmianie towarów, a zablokowanie i odblokowanie zabezpieczeń odbywa się za pomocą kodu PIN na klawiaturze lub bezprzewodowo za pośrednictwem telematyki.
Wśród narzędzi telematycznych Inelo jest GBox Light – monitoruje położenie floty za pomocą danych uzyskanych z szyny CAN pojazdu. Pozwala sprawdzić, czy kierowca nie popełnia wykroczeń, a także może oceniać jego styl jazdy. Oprócz tego, telematykę GBox Light można zintegrować z programem 4Trans od Inelo, służącym do analizy i rozliczania czasu jazdy kierowców, a dzięki temu możliwe jest automatyczne rozliczenie delegacji i weryfikowanie ryczałtów noclegowych. Dodatkowo, GBox Light posiada funkcję tzw. Tacho Zdalnie, który pozwala zdalnie i na bieżąco sczytywać dane z kart kierowców i tachografów, a to oznacza, że kierowca nie musi wracać po to do bazy. Umożliwia też lepszą kontrolę zużycia paliwa, ponieważ daję dostęp do informacji m.in. o stanie paliwa w trasie i na postojach, monitoringu tankowań czy średniego spalania pojazdów. Kolejnym narzędziem od Inelo jest GBox Assist – rodzaj telematyki z instalacją komputera pokładowego w pojeździe. Posiada wszystkie funkcję zawarte w telematyce GBox Light, a dodatkowo nawigację, umożliwiającą wyznaczanie trasy z uwzględnieniem parametrów pojazdów. Usprawnia również komunikację między kierowcą a biurem a także pozwala szybko skanować i przesyłać niezbędne dokumenty do centrali.
– GBox Assist zawiera moduł ETA Smart, pokazujący na bieżąco, czy kierowca dojedzie na czas. Moduł ten uwzględnia również czas pracy kierowców na podstawie danych pobieranych z tachografów. Osoba zarządzająca transportem może sprawdzić w czasie rzeczywistym, ile czasu danego dnia kierowca może jeszcze przeznaczyć na jazdę i jakie odpoczynki od pracy musi wykonać po drodze. Oznacza to, że spedytor nie musi wykonywać tych obliczeń manualnie, co oszczędza czas i pozwala rozsądniej zaplanować pracę i realizację poszczególnych zleceń – uzupełnia T. Czyż.
Systemy telematyczne oferują też sami producenci naczep czy ciągników. Systemy Krone obejmują zarówno jednowymiarowe monitorowanie, jak i złożone aplikacje 3D. Podstawę stanowi jednowymiarowa telematyka, która umożliwia precyzyjne wykrywanie pozycji naczep w oparciu o GPS. Zwiększa możliwości planowania i reagowania dyspozytorów. Dalszy rozwój do dwuwymiarowej telematyki rozszerza funkcjonalność o funkcje bezpieczeństwa. Funkcja Door Protect umożliwia otwarcie tylnych drzwi naczepy wyłącznie w wyniku skoordynowanego działania kierowcy i dyspozytora. Monitorowanie temperatury umożliwia stałe monitorowanie warunków w naczepach chłodniczych i szybką reakcję na wahania temperatury. Istotnym elementem w rozwoju telematyki Krone jest wprowadzenie rozwiązania 3D Smart Capacity. Inteligentny system wyświetla postęp załadunku pojazdów w czasie rzeczywistym, co nie tylko zmniejsza liczbę pustych przebiegów, ale także maksymalizuje wykorzystanie ładowności i usprawnia planowanie tras.
– Wielu naszych klientów zwraca się do nas w sprawie modernizacji, często ze względu na pożądane bezpieczeństwo planowania, jakie przynoszą rozwiązania telematyczne – dodaje Ralf Faust, dyrektor zarządzający ds. serwisu w Krone Trailer.
Inteligentna Telematyka Schwarzmüller to kolejny krok w stronę większej wydajności floty. Jest ona standardem w naczepach Schwarzmüller i przyczepach Hüffermann. Wszystkie pojazdy opuszczające fabrykę są wyposażone w system telematyczny SWIT. System ten jest kluczem do optymalizacji: planowania tras, bezpieczeństwa drogowego i planowania prac serwisowych, stylu jazdy i zużycia paliwa oraz zabezpieczenia ładunku.
SWIT to droga do lepszej wydajności, wyższej elastyczności, a tym samym do zwiększenia sukcesu ekonomicznego floty.
Oprogramowanie przetwarza dane z pojazdów i przekazuje je w czasie rzeczywistym do portalu SWIT. Dane te są wykorzystywane do tworzenia kompleksowych raportów dotyczących całej floty. W ten sposób dane są zawsze aktualne – w dowolnym miejscu i czasie.
Schmitz Cargobull od 2018 r. wyposaża naczepy w system telematyczny TrailerConnect. Można go zamontować także w pojazdach innych producentów. Wszystkie naczepy Schmitz Cargobull są wyposażone w system TPMS rejestrujący ciśnienie i temperaturę w oponach.
– Oznacza to, że od lipca 2024 r. obowiązek posiadania tego systemu dla nowo rejestrowanych naczep może już zostać spełniony – mówi Boris Billich, dyrektor ds. sprzedaży w Schmitz Cargobull. System mierzy ciśnienie w oponach w czasie rzeczywistym. Wczesne ostrzeganie o nagłej lub stopniowej utracie ciśnienia następuje za pośrednictwem portalu TrailerConnect, wiadomości e-mail i SMS, a także aplikacji beSmart dla kierowców lub aplikacji beUpToDate dla dyspozytorów. Aplikacja Trailer Connect beUpToDate zapewnia menedżerom flot i dyspozytorom przegląd najważniejszych danych floty w czasie rzeczywistym i może wyświetlać pozycje naczep za pośrednictwem Map Google. Oprócz danych dotyczących temperatury i chłodzenia oraz obciążenia jednostek osi przesyłany jest również stan ciśnienia w oponach. Korzystając z centrum zarządzania danymi TrailerConnect, spedytorzy mogą udostępniać swoim klientom dane istotne dla zamówienia. Aby umożliwić spedytorom skuteczniejsze wykorzystanie istniejących danych w czasie rzeczywistym, Schmitz Cargobull nawiązuje partnerstwo z dostawcami technologii w zakresie rozwiązań widoczności w czasie rzeczywistym (RTV). Jest to np. współpraca z firmą Transporeon. Dzięki Centrum zarządzania danymi spedytorzy korzystający z Transporeon Visibility Hub mają teraz możliwość przesyłania wybranych danych telematycznych i transportowych własnej floty oraz floty swoich partnerów do platform widoczności w czasie rzeczywistym za pomocą rozwiązania jednego kliknięcia.
DAF wprowadził natomiast Paccar Connect, internetową platformę do zarządzania flotą pojazdów obejmującą sprzęt i oprogramowanie w pojeździe ciężarowym, odłączany tablet (opcjonalny) w kabinie oraz portal internetowy, dostępny na niemal każdym urządzeniu stacjonarnym lub mobilnym. Jedną z zalet Paccar Connect jest możliwość korzystania z zebranych danych przez inne aplikacje, opracowane przez zewnętrznych dostawców. Ułatwia to monitorowanie procesów logistycznych i wydajności flot oraz rozszerza użyteczność. Z kolei tablet Paccar Connect ułatwia pracę kierowcy, ponieważ umożliwia połączenie usług mobilnych z systemem nawigacyjnym DAF. Oznacza to, że nowe trasy wytyczone przez operatora mogą być przesyłane bezpośrednio do systemu DAF Truck Navigation. Paccar Connect umożliwia przeglądanie wszystkich wyników dotyczących pojazdów ciężarowych i floty całodobowo w trybie on-line lub wysyłanie ich w dowolnym momencie pocztą e-mail za pośrednictwem „harmonogramu raportów”. Dane dotyczące tras i paliwa można wyświetlać na desce rozdzielczej, zgodnie z indywidualnymi preferencjami.
Dostępem do ponad dwustu parametrów pozwalających na szczegółową analizę tego, co dzieje się z pojazdem dysponuje Renault Trucks Optifleet. Wszystkie parametry dysponują swymi definicjami, które są wyświetlane po zwykłym wskazaniu ich za pomocą myszki komputerowej. To pozwala uniknąć niewłaściwych interpretacji i zrozumienia parametrów, które mogłoby prowadzić do złych wniosków dotyczących tak samych pojazdów jak i ich kierowców. – Telematyka Optifleet uzupełniona coachingiem paliwowym i programami szkoleniowymi pozwala uzyskiwać powtarzalne i trwające w czasie efekty w postaci oszczędności w budżecie firmy. Wyobraźmy sobie 10 pojazdów dalekobieżnych pokonujących po 100 tys. km rocznie oraz uzyskane zmniejszenie zużycia paliwa jedynie o 1 litr/100 km w skali firmy. Prosty iloczyn przebiegu, zaoszczędzonego paliwa oraz jego ceny przyniesie odpowiedź. Warto zaznaczyć, że wspomniany 1 litr/100 km to bardzo bezpieczna kalkulacja – mówią w Renault Trucks. Dzisiejsza oferta Renault Trucks Optifleet składa się z pięciu modułów. „Map” to lokalizacja odświeżana co 60 sekund pozwalająca na planowanie tras, czy zakładanie stref „geofence”.„Check” jest dedykowany monitoringowi sposobowi użytkowania i zużycia paliwa: tam można znaleźć ponad 200 wspomnianych parametrów, które umożliwiają analizę tego, co dzieje się z pojazdem, a także stylu jazdy kierowców. „Drive” daje możliwość zdalnego pobierania danych z tachografów oraz śledzenia potencjalnych naruszeń związanych z czasem pracy kierowców. Dwa najnowsze moduły „Health” i „Safety” umożliwiają zdalna kontrolę komunikatów pojawiających się na tablicy rozdzielczej pojazdu, kontrolek i innych ostrzeżeń związanych ze stanem technicznym oraz wszystkich parametrów dedykowanych bezpieczeństwu jazdy.
W firmie MAN podkreślają, że warto skorzystać z już fabrycznie montowanych modułów telematycznych. W przypadku MAN moduł TBM3/RIO montowany jest w pojazdach ciężarowych już od kilku lat. Moduły te stanowią interfejs techniczny między pojazdami a usługami cyfrowymi.
– Dane z pojazdu są przetwarzane w chmurze i prezentowane na platformie telematycznej RIO w formie usług cyfrowych w sposób przyjazny dla użytkownika. Platforma RIO działa w chmurze, dzięki czemu klienci mają do niej dostęp za pośrednictwem przeglądarki internetowej niezależnie od swojej lokalizacji i używanych urządzeń – tłumaczą w dostawcy rozwiązań. Platforma RIO jest samoobsługowa, co oznacza, że klient samodzielnie aktywuje usługi cyfrowe, zarządza flotą (np. dodaje pojazdy, grupuje je wg swoich potrzeb) zarządzą użytkownikami w ramach własnej firmy, nadając im odpowiednie uprawnienia ograniczając je np. do samego podglądu lub nadaje role administrowania flotą. Portfolio dostępnych usług MAN obejmuje zarządzanie tachografem i czasem (usługa Compliant i Timed), śledzenie pojazdów (Geo) i wsparcie kierowcy (bezpłatna aplikacja MAN DriverApp), zarządzanie ładowaniem w autobusie elektrycznym (eManager „S” i eManager „M”), status komponentów podlegających konserwacji i proaktywne zarządzanie konserwacją i naprawami (bezpłatny MAN ServiceCare S) poziomy płynów tj. AdBlue, olej, paliwo oraz dodatkowo zużycie okładzin hamulcowych, ciśnienie w oponach, jeśli pojazd wyposażony jest w TPM (usługa MAN ServiceCare „M”). Analiza spalania, wykorzystania pojazdu i programów jazdy, wraz z oceną stylu jazdy kierowcy możliwa jest w usłudze o nazwie Perform. Zaletą platformy telematycznej RIO są połączenia partnerskie, w ramach których klient może udostępnić dane partnerom łańcucha logistycznego np. Sixfold, project44 lub w przypadku floty mieszanej dodać lokalizację pojazdów innych marek niż MAN do mapy RIO (Scania Connect, Volvo Connect, Schmitz Cargobull Connect, Krone, Schwarzmüller), bez konieczności montowania RIOBox.
W Iveco opracowano zestaw usług Uptime, podporządkowanych m.in. koncepcji maksymalizacji dyspozycyjności poprzez ograniczenie nieplanowanych przerw w eksploatacji.
– Współpracując z siecią dealerów Iveco oraz dzięki telematyce Iveco, możemy zapewnić monitorowanie i zdalną diagnostykę pojazdu w czasie rzeczywistym. Ponadto na podstawie rzeczywistego stanu i intensywności użytkowania pojazdu możemy zalecić odpowiednie działania pozwalające uniknąć nieplanowanej wizyty w warsztacie – tłumaczą dostawcy. Pojazdy wyposażone w aktywny moduł telematyki przez cały czas przesyłają dane do systemu monitorowania dyspozycyjności Iveco, który analizuje w czasie rzeczywistym stan pojazdów i niektórych podzespołów, takich jak akumulator, filtry i okładziny cierne hamulców. W razie wykrycia anomalii odpowiedni komunikat trafia do Iveco Customer Uptime Center, które podejmuje działania uprzedzające ewentualną awarię. By usprawnić procedurę powiadamiania punkt serwisowy Iveco może zdalnie połączyć się z pojazdem, aby pobrać dodatkowe informacje i na tej podstawie zawczasu przygotować niezbędne części i narzędzia. Doświadczenia pokazują, że dzięki usłudze monitoringu i zarządzania dyspozycyjności pojazdu udało się ograniczyć nieplanowane przestoje o 20 proc. Istotnym elementem jest też zdalna pomoc drogowa Iveco, która eliminuje konieczność zgłaszania się na diagnostykę do warsztatu, co skraca czas oczekiwania na naprawę i usprawnia cały jej proces. Dzięki usłudze zdalnej pomocy drogowej (RAS) punkty serwisowe Iveco mogą zdalnie połączyć się z pojazdem, żeby sprawdzić historię usterek, monitorować parametry pojazdu, zmodyfikować konfigurację oraz przeprowadzić aktualizację oprogramowania drogą radiową. Oferta obejmuje też nową usługę Iveco Over-the-Air umożliwia niezależną aktualizację oprogramowania w czasie dogodnym dla kierowcy (bez potrzeby odwiedzania warsztatu).
Mercedes-Benz Trucks ma Fleetboard Portal – wybrane usługi wyświetlane są na jednym, intuicyjnie zakomponowanym ekranie. Użytkownik , w dowolnej chwili uzyskuje wgląd na widoku każdy detal pojazdu. Fleetboard Analitycs odpowiada za optymalizację tras. Dostawca obiecuje oszczędności paliwa na poziomie nawet 15 proc. Z kolei kontrolę zachowania kierowców podczas jazdy, stałe śledzenie i elastyczną reakcję zapewnia funkcja Fleetboard Map. Dodatkowo dostarcza informacji np. o poziomie naładowania akumulatora, prędkości, zapłonie i stanie licznika kilometrów. W efektywnym planowaniu i rozliczaniu pracy kierowców pomaga funkcja Flettboard Fleetboard Compliance (pobieranie zawartości pamięci kart kierowców następuje automatycznie). Cennym informatorem kierowcy jest natomiast Fleetboard Driver.App, dzięki której kierowcy dostają zwrotne sygnały np. na temat ekonomiczności swojego stylu jazdy. Dostawcy rozwiązań akcentują cechy wyróżniające system na rynku. Są wśród nich: zaawansowany algorytm oceny stylu jazdy, uwzględniający parametry niedostępne przez złącze FMS; automatyczne, cykliczne, raporty floty zawierające miesięczne podsumowanie oraz sugestie do stylu jazdy w podziale na kierowców; centralny hosting kart przedsiębiorstwa „DAKO Card Hotel” dla pobierania danych z tachografu cyfrowego oraz kart kierowców, który pozwala na odczyt danych w sposób zdalny, automatyczny, szybki i stabilny jak również „Mercedes-Benz Trucks Uptime” z szerokim zakresem parametrów i powiadomień związanych również z bezpieczeństwem pojazdu, np. wyłączenia systemów bezpieczeństwa, automatyczne ostrzeżenia o uszkodzeniu lub wypadku pojazdu, przewidywanie awarii oraz konserwacji na podstawie danych telemetrycznych, co pozwala na planowanie działań konserwacyjnych z wyprzedzeniem i minimalizowanie przestojów.
Mercedes-Benz Trucks prognozują też jaka będzie przyszłość telematyki oraz jaką rolę odegra w niej sztyczna inteligencja. – Sztuczna inteligencja pełni ważną rolę w rozwoju telematyki i ją definiuje. Czasy kiedy sama prezentacja danych lokalizacji GPS, eksploatacyjnych czy diagnostycznych pojazdów, raporty dot. czasów pracy oraz przerw kierowców, informacje o statusach zleceń z informacjami o planowanych czasach dotarcia do celu ETA, to teraz zdecydowanie za mało. Aktualnie poszukiwane są rozwiązania bazujące na rozbudowanych algorytmach, gdzie system dynamicznie analizuje i porównuje szereg różnych danych z wielu źródeł jak m.in. dostępny czas jazdy kierowcy, lokalizacja GPS, odległość do punktu docelowego, dostępna ładowność, stan paliwa w zbiorniku, natężenie ruchu, opłaty drogowe, porównuje historyczne dane wraz z rodzajem pojazdu, etc. i podpowiada dyspozytorowi optymalne rozwiązania. To samo dotyczy wszelkiego rodzaju prognoz, w tym kosztów, również paliw czy usług serwisowych prognozowanych do wykonania na terenie EU w wybranych serwisach, w określonym czasie dla wybranych pojazdów z uwzględnieniem ich planowanych lokalizacji i postojów dla danych tras. Tylko ten przykład pokazuje jak bardzo SI wspiera rozwój telematyki już dzisiaj w analizie danych, identyfikując wzorce, wykrywając anomalie i ekstrahując wartościowe informacje – mówią dostawcy narzędzi telematycznych z Mercedes-Benz Trucks dodając, że w zakresie optymalizacji tras SI może analizować dane dotyczące np. ruchu drogowego, warunków pogodowych i innych czynników, co z założenia ma wspierać klientów w planowaniu i zarządzaniu flotą pojazdów w czasie rzeczywistym.
T&M nr 5/2024
Tekst: Michał Jurczak
Add comment