KOLEJNE ZMIANY W KODESKIE PRACY. NOWY WZÓR ŚWIADECTWA PRACY JUŻ OD 23 MAJA
Od 26 kwietnia 2023 roku zaczęły obowiązywać kolejne zmiany w Kodeksie Pracy związane implementacją dwóch unijnych dyrektyw: Work Life Balance oraz o informowaniu. Dodatkowo, od 23 maja zmianie ulegnie również wzór świadectwa pracy.
- Dodatkowe dni wolne od pracy
W związku z uchwalonymi zmianami, w Kodeksie Pracy pojawiły się nowe urlopy, które zwiększyły wymiar dni wolnych:
- 2 dni urlopu z powodu działania siły wyższej
- 5 dni urlopu opiekuńczego
Okres urlopu opiekuńczego będzie wliczany do okresu zatrudnienia. Za czas urlopu pracownikowi nie będzie przysługiwało wynagrodzenie. Pracodawca nie będzie mógł odmówić udzielenia pracownikowi tego urlopu.
- Elastyczny czas pracy dla rodziców dzieci do lat 8.
W dodanym art. 1881 w § 1 Kodeksu Pracy wskazano, że pracownik i jednocześnie rodzic dziecka do lat 8 będzie mógł wnioskować o elastyczną organizację pracy. Wniosek może zostać złożony w postaci papierowej lub elektronicznej. Za elastyczną organizację pracy uważa się pracę zdalną, system czasu pracy, o którym mowa w art. 139, art. 143 i art. 144 Kodeksu pracy, rozkłady czasu pracy, o których mowa w art. 1401 lub art. 142 Kodeksu pracy, oraz obniżenie wymiaru czasu pracy. Wniosek trzeba będzie złożyć w terminie nie krótszym niż 21 dni przed planowanym rozpoczęciem korzystania z elastycznej organizacji pracy.
- Dodatkowe przerwy w pracy
Nowelizacja Kodeksu Pracy wprowadza także dwie dodatkowe przerwy wliczane do czasu pracy. Obecnie oprócz przerwy 15 minutowej przy 8-godzinnym czasie pracy została dodana:
- druga przerwa trwająca co najmniej 15 minut, jeśli dobowy wymiar pracy pracownika jest dłuższy niż 9 godzin pracy;
- trzecia przerwa trwająca co najmniej 15 minut, jeśli dobowy wymiar czasu pracy pracownika jest dłuższy niż 16 godzin.
- Informacja o warunkach zatrudnienia.
W art. 29 § 3 Kodeksu Pracy zostało wskazane, że pracodawca ma obowiązek informowania o warunkach zatrudnienia pracownika w postaci papierowej lub elektronicznej, nie później niż w terminie 7 dni od dnia dopuszczenia pracownika do pracy (wcześniej 7 dni od zawarcia umowy). Rozszerzony został również katalog informacji o warunkach zatrudnienia.
- Informacja o zmianie warunków zatrudnienia
Zgodnie z zapisem art. 29 § 32 Kodeksu Pracy, pracodawca ma obowiązek informowa
pracownika o zmianie adresu swojej siedziby, a w przypadku pracodawcy będącego osobą fizyczną nieposiadającego siedziby, adresu zamieszkania, nie później niż w terminie 7 dni od dnia zmiany adresu. .
- Umowa o pracę na okres próbny.
Zatrudnienie pracownika na okres próbny nie może przekraczać 3-miesięcy. Wyjątkiem od 3-miesięcznego okresu umowy na okres próbny jest sytuacja, gdy pracodawca uzgodni z pracownikiem, że umowa przedłuża się o czas urlopu, a także o czas innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, jeżeli wystąpią takie nieobecności.
- Zmiana formy zatrudnienia
Art. 293 § 1 Kodeksu pracy przewiduje że, pracownik zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy, będzie mógł raz w roku kalendarzowym wystąpić do pracodawcy z wnioskiem, złożonym w postaci papierowej lub elektronicznej, o zmianę rodzaju umowy o pracę na umowę o pracę na czas nieokreślony lub o bardziej przewidywalne i bezpieczne warunki pracy, w tym polegające na zmianie rodzaju pracy lub zatrudnieniu w pełnym wymiarze czasu pracy. Nie będzie to dotyczyło pracownika zatrudnionego na podstawie umowy o pracę na okres próbny.
- Zakaz niekorzystnego traktowania pracownika w zatrudnieniu z powodu korzystania z uprawnień pracowniczych.
Na podstawie nowego art. 183e Kodeksu pracy, skorzystanie przez pracownika z uprawnień przysługujących z tytułu naruszenia przepisów prawa pracy, w tym zasady równego traktowania w zatrudnieniu, nie może być podstawą jakiegokolwiek niekorzystnego traktowania pracownika, a także nie może powodować jakichkolwiek negatywnych konsekwencji wobec pracownika, zwłaszcza nie może stanowić przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie stosunku pracy lub jego rozwiązanie bez wypowiedzenia przez pracodawcę.
- Prawo do jednoczesnego zatrudnienia lub wykonywania pracy na innej podstawie.
Zgodnie z wprowadzonymi zmianami pracodawca nie będzie mógł zakazać pracownikowi jednoczesnego pozostawania w stosunku pracy z innym pracodawcą lub jednoczesnego pozostawania w stosunku prawnym będącym podstawą świadczenia pracy innym niż stosunek pracy.
Zapisu tego nie będzie stosowało się w przypadku zawarcia umowy o zakazie konkurencji, a także jeżeli odrębne przepisy stanowią inaczej.
- Obowiązek informowania o wolnych stanowiskach pracy, procedurach awansu i zapewnieniu szkoleń przez pracodawcę.
W art. 942 Kodeksu Pracy dodano obowiązek pracodawcy dotyczący informowania pracowników o możliwości awansu oraz o wolnych stanowiskach pracy.
Dodano również nowy art. 9413 Kodeksu pracy, zgodnie z którym w przypadku obowiązku pracodawcy przeprowadzenia szkoleń pracowników, niezbędnych do wykonywania określonego rodzaju pracy lub pracy na określonym stanowisku, szkolenia takie będą odbywały się na koszt pracodawcy oraz w miarę możliwości w godzinach pracy pracownika.
- Ochrona pracownika przed zwolnieniem
W art. 294 § 1 Kodeksu pracy, wskazano sytuacje nie mogące stanowić przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie umowy o pracę lub jej rozwiązanie bez wypowiedzenia przez pracodawcę, przyczyny uzasadniającej przygotowanie do wypowiedzenia lub rozwiązania umowy bez wypowiedzenia albo przyczyny zastosowania działania mającego skutek równoważny do rozwiązania umowy o pracę, chyba że pracodawca udowodni, że przy rozwiązywaniu umowy o pracę lub zastosowaniu działania mającego skutek równoważny do rozwiązania umowy o pracę kierował się innymi powodami.
- Wydłużenie urlopu macierzyńskiego
Nowe przepisy przewidują wydłużenie urlopu rodzicielskiego o dodatkowe dwa miesiące. Jego wymiar formalnie wzrośnie z obecnych 32 tygodni do 41 tygodni. Ten dodatkowy czas w praktyce będzie dedykowany ojcom, tzn. przepadnie, jeśli go nie wykorzystają (dni wolne nie będą przechodzić na matkę).
Zmiana dotycząca zasad wykorzystywania urlopu rodzicielskiego.
Urlop rodzicielski będzie udzielany jednorazowo albo w nie więcej niż 5 częściach, nie później niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6. rok życia.
- Zmiany we wzorze świadectwa pracy
Regulacja i nowy wzór dokumentu zaczną obowiązywać od 23 maja. Rozporządzenie zmieniające nie zawiera przepisów przejściowych – pracodawcy będą mieli zatem obowiązek wystawiania zaktualizowanych świadectw pracy od dnia wejścia w życie nowych przepisów.
Nowy wzór świadectwa pracy został dostosowany do znowelizowanych przepisów Kodeksu Pracy – zgodnie z nowymi wytycznymi, pracodawca będzie miał obowiązek zamieścić w świadectwie pracy informacje o wykorzystanych przez pracownika dniach: 1). okazjonalnej pracy zdalnej, 2). zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej, 3). urlopu opiekuńczego.
Karolina Grzelec,
prawnik,
Kancelaria Prawna Viggen
Add comment