Sztuka chłodzenia
Naczepom do przewozu towarów w kontrolowanej temperaturze ciągle daleko popularnością do pojazdów skrzyniowo-plandekowych, jednak cieszą się większym powodzeniem niż np. wywrotki czy cysterny.
Spośród wszystkich naczep, które w ubiegłym roku trafiły do odbiorców w Polsce, chłodnie i izotermy stanowiły kilkanaście procent, niemal o jedną trzecią więcej niż rok wcześniej. Podobny wzrost zanotowały zabudowy.
Logistycy rozróżniają serwis pasywnego i aktywnego utrzymania temperatury w łańcuchu dostaw. - Tak zwany łańcuch chłodniczy to: producenci, hurtownicy, dystrybutorzy, pracownicy sklepów i konsumenci, ale przede wszystkim przewoźnicy, którzy dokonują przewozu produktów pomiędzy wcześniej wspomnianymi podmiotami – tłumaczą w DHL Express, zaznaczając że wszystkie środki transportujące produkty, surowce czy opakowania muszą być w odpowiednim stanie higieniczno-sanitarnym, nie mogą wpływać negatywnie na produkt. Samochody muszą być chłodzone i zapewniać odpowiednią temperaturę, ważne jest też stworzenie warunków dla odpowiedniej cyrkulacji powietrza.
Naczepy i zabudowy do przewozu towarów w kontrolowanej temperaturze służą do przewozu towarów łatwo psujących się, zwłaszcza żywności, ale także np. farmaceutyków. Producenci chłodni i systemów chłodniczych proponują coraz bardziej zaawansowane technologicznie rozwiązania, służące szeroko pojętemu bezpieczeństwu, ekonomice oraz funkcjonalności i wygodzie eksploatacji takich pojazdów, a także ekologii. Przykładem może być wyposażenie chłodni Krone, Kögel, czy Schmitz-Cargobull oraz VéDéCar.
Uniwersalne, zindywidualizowane…
Dzięki palecie wyposażenia możliwa jest indywidualizacja naczep, optymalne dostosowanie ich charakterystyki do potrzeb konkretnego użytkownika. Przykładem jest Kögel Cool – PurFerro quality. Chodzi np. o urządzenie do podnoszenia pierwszej i trzeciej osi, skrętną, przegubową oś tylną, sprzęg siodłowy o maks. ładowności 15 t, czy wzmocnioną, rolkową ochronę przed uderzeniem. Wygodzie sprzyjają zatopione w piance ścian szyny piętrowe i kotwowe (ich uciążliwy montaż nie jest już konieczny). Pomagają one kierowcy w szybkim zabezpieczeniu ładunku (np. na każdą z 12 szyn półkowych przypadających na jedną ścianę boczną można przy użyciu odpowiednich nośników palet załadować wzdłużnie maks. 33 europalety).
Dostępnych jest wiele wariantów ochrony przed uderzeniem, np. na obwodzie metalowej zewnętrznej płyty ramy zamontowano dwie pary osadzonych na sprężynach rolek stalowych o szerokości 150 mm oraz gumowe zderzaki. W celu zapewnienia optymalnej ochrony ściany czołowej oraz parownika i ulepszenia cyrkulacji powietrza model Cool – PurFerro quality posiada (opcja) ściankę chroniącą przed uderzeniami. Składa się z pojedynczych profili aluminiowych w kształcie litery V i można ją łatwo demontować. Wyposażenie RoRo umożliwia transport chłodni na statkach i promach. W jego skład wchodzą dwa zawory podciśnieniowe oraz cztery pary zaczepów o wysokiej wytrzymałości do mocowania ładunków o masie do 12 t. W skład pozostałego wyposażenia specjalnego wchodzą m.in. urządzenie do podnoszenia pierwszej osi, rejestrator temperatury, czy też aerodynamiczne pokrycie boczne. Dostępny na zamówienie Climatex – system chłodzenia i rozprowadzania powietrza Kögel Premium, składający się z prowadnicy powietrza i większego kanału powietrznego, zapewnia większą niż standardowy kanał powrotny powietrza, wydajność.
Przestrzeń klimatyzowana i dzielona
Środki transportu wyposażone w zabudowę izotermiczną przestrzeni ładunkowej, w połączeniu z agregatami chłodząco -grzewczymi pozwalają zapewnić odpowiednią temperaturę transportu, tak dla łańcucha zimnego (możliwe jest stosowanie dodatkowo kontenerów transportowych lub aut z dzieloną przestrzenią ładunkową), jak dla temperatury pokojowej. – Dla bezpieczeństwa środki muszą być wyposażone w zwalidowane systemy do kontroli i rejestracji warunków transportu. To zaawansowane rozwiązania bazujące na lokalizacji GPS, śledzeniu każdego opakowania logistycznego na każdym etapie dystrybucji i transmisji danych o warunkach transportu i lokalizacji przesyłki w czasie rzeczywistym, pozwalają na aktywną regulację warunków transportu i przeciwdziałanie w sytuacjach awaryjnych- usłyszeliśmy w firmie Poltraf.
Po to by w pełni kontrolować dany ładunek należy wyznaczyć odpowiednią, izolowaną przestrzeń. W przypadku chłodni VéDéCar dostępne są wersje dwupokładowe (22 poprzeczki ), pozwalające na przewóz 66 europalet. We wzmocnionej odmianie naczepy górny pokład może przenosić nawet tonowe obciążenie na miejsce paletowe. Naczepy mogą być wyposażone w przegrody wzdłużne lub poprzeczne (stałe i ruchome). Opcjonalnie oferowane są boczne (jedno lub dwuskrzydłowe) drzwi boczne. Można stosować dwa agregaty, co pozwala na podział wnętrza (do sześciu przedziałów temperaturowych). VéDéCar do produkcji podłóg i dachów stosuje lekkie, trwałe oraz nie wchłaniające wody drewno z fińskiej brzozy. Grubość ściany przedniej oraz dachu wynosi 100 mm, a podłogi 120 mm.
W Krone Cool Liner, transport łączony w odmiennych strefach temperaturowych umożliwia termiczna ścianka działowa Isowall MultiTemp. Doczekała się wersji Plus, ze specjalnym systemem „uruchamiania” przegrody (łatwość otwierania i zamykania). Pozycjonowanie systemu blokującego ma miejsce w górnej części ściany (łatwe sterowanie przez kierowcę). Podczas składania, Isowall Plus może być popychany przed ładunkiem znajdującym się przed nim, co ma gwarantować najlepsze wykorzystanie długości ładowni. Montaż i demontaż ściany nie wymaga użycia specjalnych narzędzi. W Krone Cool Liner Duoplex Steel stosowany jest tzw. elastyczny kanał powietrzny, zamontowany na suficie, a równomiernie rozdzielający zimne powietrze (sprawdza się również przy załadunku piętrowym). Umieszczony w tylnej części, dodatkowy moduł chłodzący, ma gwarantować precyzyjne sterowanie temperatury w przypadku systemów wielokomorowych nawet w najcięższych warunkach. Coraz częściej w chłodniach i izotermach stosuje się rozwiązania dedykowane konkretnym klientom. Seria naczep Cool Liner obejmuje też wersję Pharma (specjalnie do przewozu leków) oraz model City, wyposażony m.in. w elementy chroniące naczepę przed skutkami częstego dokowania.
Również trzyosiową chłodnię Schmitz Cargobull można zaopatrzyć w podwójny pokład, pozwalający na załadowanie 66 europalet - 33 europalety na podłodze, a kolejne 33 ustawione na specjalnych poprzecznych belkach zamocowanych w ścianach bocznych szynach, uwzględniających rozstaw paletowy. Opcjonalnie oferowana jest izolowana ściana działowa (podział ładowni na dwie, niezależne temperaturowo komory). Elementami montowanymi dodatkowo są również: szyny do blokowania ładunku w ścianach bocznych, listwy antyścierne i przeciwobiciowe na wszystkich ścianach, klapy wentylacyjne, odpływy w podłodze zalecane szczególnie w przypadku naczep z systemem do przewozu półtusz na hakach.
Bez przeciążenia
Równomiernego rozkładu nacisków w naczepach Krone Cool Liner pilnuje system DWC, czyli dynamiczna redukcja obciążenia (Dynamic Wheel Base Control). Można dzięki niemu zmniejszyć przekroczone, dopuszczalne obciążenie tylnej osi ciągnika siodłowego. W przypadku zastosowania urządzenia DWC trzyosiowe naczepy są wyposażone w przybliżeniu w równorzędne funkcje, w których w przeciwnym wypadku należałoby zamontować osie podnoszone lub skrętne.
Dzięki innowacyjnemu systemowi DWC Premium (w wersji zautomatyzowanej) na bazie elektronicznego zawieszenia pneumatycznego nacisk osi redukowany jest automatycznie poprzez zmniejszenie ciśnienia amortyzatorów powietrznych trzeciej osi naczepy. Zwis tylny dzięki temu zostaje teoretycznie przedłużony, siodło naczepy zostaje odciążone, a agregat naczepy siodłowej - bardziej dociążony. Przy tym dynamiczna redukcja obciążenia reguluje automatycznie obciążenie pierwszej i drugiej osi aż do dopuszczalnego. Zaleca się stosowanie systemu DWC przy niekorzystnym załadunku naczepy, na przykład gdy większa część ładunku jest umieszczona
w przedniej części pojazdu lub gdy po rozładunku ładunków częściowych wystąpi nierównomierne obciążenie. Oprócz tego dodatkowa, zintegrowana z DWC automatyczna pomoc manewrowa polepsza zachowanie naczepy w zakrętach w dolnym zakresie prędkości poprzez odciążenie trzeciej osi. Dzięki obniżeniu ciśnienia amortyzatorów powietrznych na ostatniej osi naczepy punkt obrotowy urządzenia przemieszcza się w kierunku pojazdu silnikowego i tym samym skraca rozstaw osi w sparametryzowanym zakresie prędkości od 1,8 do 30 km/h.
Użyteczna telematyka
W przypadku naczep do przewozu w kontrolowanej temperaturze, postęp w technologii telematycznej niejako wymuszają sami odbiorcy takich towarów. Chodzi o pełny monitoring temperatury, wilgotności czy światła praktycznie podczas całej drogi, od producenta do konsumenta (po to, by produkty spożywcze, kwiaty, czy farmaceutyki nie straciły cech organoleptycznych bądź wartości fizykochemicznych). Rozwiązania są do siebie podobne, bazują na zestawach certyfikowanych czujników rozmieszczonych równomiernie w przestrzeni ładunkowej naczepy. Przesyłają informacje o temperaturze w komorach naczepy bezpośrednio do systemu centralnego. Informacje, w formie zbiorczej docierają do serwera, a dzieje się to w ściśle określonych odstępach czasu (określa je użytkownik naczepy). Dane można wyświetlać i analizować, a przebieg temperatur zapisać w pliku, tworząc dokument, stanowiący potwierdzenie przewozu towaru w optymalnej temperaturze dla odbiorcy końcowego.
Przykładem tego rodzaju rozwiązania są też rejestratory temperatury i wilgotności Blulog, przeznaczone dla pojazdów-chłodni. Potrafią w czasie rzeczywistym generować alerty (powiadomienia SMS lub e-mail gdy tylko zostały przekroczone „zadane” limity). Rejestrator Blulog wykorzystano m.in. w Coolbox 4.0 (Utz), pierwszym na rynku pojemniku do transportu i magazynowania, a zaopatrzonym z układ elektroniczny, pozwalający na uzyskiwanie informacji o temperaturze i geolokalizacji ładunku, bez konieczności zapewnienia zewnętrznego źródła zasilania. Dioda (która może być personalizowana) natychmiast wskazuje czy łańcuch chłodniczy został naruszony podczas transportu. Dostęp do danych prezentujących geolokalizację następuje poprzez sieć telefonii komórkowej bez koniczności ładowania baterii. Odczyt danych można wykonać za pomocą smartfona z technologią NFC lub koncentratora, wykorzystującego transmisję RF. Cała historia temperatury wraz GPS oraz informacją o przesyłce może być dostępna bezpośrednio, z dowolnego telefonu wyposażonego w technologię NFC. Rozwiązanie jest praktycznie bezobsługowe, czas pracy baterii dokładnie wyliczono, wynosi 10 lat dla ustawień domyślnych.
W naczepach stosować można też radiowe rejestratory przeznaczone do monitorowania temperatur i wilgotności Loggicar, z bezprzewodowym podłączeniem czujników: temperatura- wilgotność (np. chłodnia, wlot i wylot powietrza z parownika, temperatura produktu) oraz cztery sygnały dwustanowe (otwarcie drzwi bocznych, tylnych, rozmrażanie, praca agregatu). Zwraca uwagę łatwość instalacji, polega na rozmieszczeniu czujników w przestrzeni ładunkowej i włączeniu modułu sterującego (urządzenia można zamontować w ciągu ok. 5 min). Po zgaszeniu silnika pojazdu Loggicar – R rejestruje nadal, dzięki wbudowanej baterii.
Fabryczny system telematyczny oferuje KRONE. Telematics zapewnia ciągły i wygodny dostęp przez internet do danych dotyczących pozycji, stanu lub temperatury przewożonego ładunku. System nie tylko ułatwia zarządzanie, lecz również pozwala oszczędzać środki finansowe, czas i nerwy, ponieważ w dowolnej chwili można poświadczyć, że również najbardziej wymagające towary są w dobrych rękach. Transfer danych w czasie rzeczywistym zrewolucjonizował rozwiązania w zakresie kompleksowego nadzorowania agregatów chłodniczych. Jest to prawdziwy postęp z punktu widzenia gwarancji jakości, ponieważ pozwala na pełną kontrolę łańcucha chłodniczego. Korzystanie z rejestratora temperatury KRONE TR za pośrednictwem systemu Telematics pozwala zrezygnować z typowego rejestratora temperatury zamontowanego przy ścianie czołowej naczepy. Odpowiednie świadectwa temperaturowe można przesłać bezpośrednio z portalu KRONE Telematics w pliku PDF na adres e-mail lub faksem – zanim jeszcze ładunek dotrze do klienta. Dzięki takiemu rozwiązaniu kierowca nie musi czekać, ponieważ dokument można sprawdzić wcześniej. System Telematics wraz z rejestratorem temperatury pełni zatem funkcję urządzenia wielofunkcyjnego.
- Schmitz Cargobull oferuje fabryczną telematykę pod nazwą TrailerConnect®.System oprócz podstawowej funkcji ustalania pozycji pojazdu, dostarcza różnorodne dane telematyczne takie jak: przebieg, status otwarcia/ zamknięcia drzwi, temperaturę przestrzeni ładunkowej, roboczogodziny oraz alarmy agregatu chłodniczego, także stan naładowania akumulatora agregatu w przypadku naczepy wyposażonej w agregat chłodniczy, możemy również sprawdzić stan załadowania pojazdu, a wszystko to uzupełnić wszelakimi danymi pochodzącymi z EBS. Telematyka pozwala również na tworzenie różnorodnych zestawień i analiz – usłyszeliśmy w EWT Truck & Trailer Polska (dostawca naczep Schmitz-Cargobull.
Naczepowa straż
Narzędzia telematyczne mogą stać się swoistymi „strażnikami” naczep, zapobiegając ingerencjom ze strony nieuprawnionych osób. Coraz bardziej liczą się odpowiednie certyfikaty świadczące o tym, że dana naczepa spełnia tego rodzaju wymagania (np. TAPA-TSR; Transported Asset Protection Association- Truck Security Requirements). Jest stopniowalny (od 1 do 3; 1 oznacza najwyższy stopień bezpieczeństwa). Krone Door Protect to jedno z takich rozwiązań, drzwi są ryglowane automatycznie, a można je otworzyć dopiero wtedy, gdy dyspozytor wyda odpowiednie zezwolenie za pośrednictwem telematyki i kierowca wprowadzi poprawny kod bezpieczeństwa (nierzadko system stanowi nie tylko blokadę drzwi tylnych, ale także elektroniczne monitorowanie dachu i ścian bocznych).
T&M nr 6/2018
Tekst: Michał Jurczak
Add comment