Uta wrzesień

loga na www miedzy banery

Intercars październik

loga na www miedzy banery

Eurowag

loga na www miedzy banery

BOSCH BX 2024 truck 1170x150

loga na www miedzy banery

Goldhofer

loga na www miedzy banery

tomtom

loga na www miedzy banery

MAN TGX MY24 Banner 1170 x 150

loga na www miedzy banery

Fuchs

loga na www miedzy banery

Prometeon luty

loga na www miedzy banery

hella wrzesień

loga na www miedzy banery

Kaessbohrer wrzesien

loga na www miedzy banery

1150x300 Actros L

loga na www miedzy banery

onturtle 1150x150 10 2024

Transport chłodniczy

Chłód w ładowni. Spośród wszystkich naczep, które w ubiegłym roku trafiły do odbiorców w Polsce, kilkanaście procent, a konkretnie 2.647 egzemplarzy stanowiły chłodnie, a 57  izotermy.

 

To niemal o jedną trzecią więcej niż rok wcześniej. Poza naczepami, w transporcie chłodniczym stosowane są przyczepy i auta z zabudowami. Oferta producentów  rośnie. 

Środki do przewozu towarów w kontrolowanej temperaturze służą do przewozu towarów łatwo psujących się, zwłaszcza żywności, ale także np. farmaceutyków. Transport wykonywany z ich użyciem musi odpowiadać surowym normom sanitarnym, wynikającym m.in. z wymogów HACCP. Konstrukcyjnie, poszczególne rozwiązania są do siebie podobne, izotermy i chłodnie bazują na panelach aluminiowych, folii poliestrowo-szklanej, zwanej często laminatem, a izolator stanowi sztywna pianka poliuretanowa lub polistyren.

<śt> Wyraźna czołówka

         Liderami rynku pozostają od lat Schmitz Cargobull oraz Krone. Dziewięć na dziesięć wszystkich chłodni oraz izoterm to właśnie produkty którejś z tych marek. Tomasz Kujawa (Pozkrone) podkreśla, że ubiegły rok był najlepszym rokiem w historii firmy w Polsce, a wzrost sprzedaży chłodni i izoterm w stosunku do 2015 r. wyniósł prawie 40 proc. - Budowa nadwozia na niezależnej ramie powoduje bardzo dużą wytrzymałość. W przypadku szkody komunikacyjnej istnieje możliwość wymiany nadwozia lub podwozia bez konieczności całkowitej likwidacji pojazdu – tłumaczy T. Kujawa. Krone ma serię naczep chłodniczych Cool Liner. Można nimi przewozić praktycznie wszystkie produkty wymagające kontrolowanej temperatury, są dostępne również z uchwytami dźwigowymi i odpowiednim wyposażeniem do transportu kombinowanego (przystosowane do systemu Huckepack). Transport łączony w odmiennych strefach temperaturowych umożliwia termiczna ścianka działowa Isowall. W naczepach stosowany jest tzw. elastyczny kanał powietrzny, zamontowany na suficie, równomiernie rozdzielający zimne powietrze (sprawdza się również przy załadunku piętrowym). Seria naczep Cool Liner obejmuje m.in. wersję Pharma (specjalnie do przewozu leków) oraz model City, wyposażony m.in. w elementy chroniące naczepę przed skutkami częstego dokowania.

Również dla EWT Truck & Trailer Polska (przedstawiciel Schmitz Cargobull) ubiegły rok był bardzo udany. - Głównym elementem zestawu produktów do transportu ładunków w kontrolowanej temperaturze S.KO COOL Executive jest zaprojektowany przez nas transportowy agregat chłodniczy SCB, w połączeniu z naszą naczepą S.KO COOL i naszymi usługami o wartości dodanej – mówi Tomasz Walter (EWT Truck & Trailer). Pakiet obejmuje m.in. bezstopniową regulację mocy chłodniczej, innowacyjną konstrukcję parownika, niezależną cyrkulację powietrza. Dostawca zwraca uwagę na możliwość kontroli przy użyciu telematyki (zabezpiecza transport i prowadzenie działalności, ponieważ  towary wartościowe są lepiej nadzorowane).

<śt> W pogoni za liderami

         Renomę na polskim rynku mają też od lat naczepy marki Kögel. Jest m.in. Cool – PurFerro quality, z tzw. cichą konstrukcją podłogi aluminiowej, redukującą hałas wytwarzany podczas załadunku i rozładunku. Pojazd posiada seryjnie certyfikat zabezpieczenia ładunku według normy DIN EN 12642 Code XL. Przydaje się on szczególnie w transporcie drobnicy, czy towarów przewożonych na paletach.

          Wśród czołowych, rodzimych producentów chłodni i izoterm jest Wielton. Naczepa NS3CM2 wraz z agregatem oraz skrzynią na palety waży nieco ponad 8 t. Zabudowa klejona jest z płyt typu „sandwich”, izolowanych bezfreonową pianką poliuretanową. Podłogę chłodni przystosowano do jazdy widlakiem o nacisku 5,4 t na oś wózka. W opcji dostępna jest podłoga w całości wyłożona blachą aluminiową.

Schwarzmueller buduje chłodnie oparte na stalowej, spawanej lekkiej konstrukcji ramy (chłodnia ramowa). Zabudowa wykonana jest z tworzyw sztucznych (GFK - kompozyt szklany wewnątrz, zewnętrzna część zabudowy izolowana jest specjalną pianką poliuretanową). Wymiary wewnętrzne bazowej naczepy wynoszą (długość x szerokość x wysokość): 13,34 x 2,46 x 2,65 m. Taka przestrzeń pozwala na załadunek 36 europalet. Dostępne są też rozwiązania typu doppelstock (podwójny system załadunku).

Na rynku operuje też VéDéCar, producent z Beneluksu. Do produkcji podłóg i dachów stosuje lekkie, trwałe oraz nie wchłaniające wody drewno z fińskiej brzozy. Grubość ściany przedniej oraz dachu wynosi 100 mm, a podłogi 120 mm. Naczepy mogą występować w wersji dwupokładowej (22 poprzeczki ) i pozwalają na przewóz 66 europalet. Wszystkie naczepy VéDéCar mogą być wyposażone w przegrody wzdłużne lub poprzeczne (stałe i ruchome). Opcjonalnie oferowane są boczne (jedno lub dwuskrzydłowe) drzwi boczne. Istnieje możliwość stosowania dwóch agregatów, co pozwala na podział wnętrza (do sześciu przedziałów temperaturowych).

<śt> Dla każdego…

Interesującą ofertą, cieszącą się coraz większą popularnością dysponują firmy projektujące specjalistyczne zabudowy. Jednym z ich producentów jest Lamar. Pod przewozy towarów w niskich temperaturach adaptuje furgony oraz podwozia czołowych producentów takich jak: Fiat, Peugeot, Citroen, Mercedes-Benz, Iveco, Opel, Volkswagen czy Renault Trucks. W licznej ofercie posiadają m.in. izotermy oraz chłodnie. Izotermy to propozycja dla przewoźników wymagających stosunkowo stabilnej temperatury dodatniej w przedziale od 0 st. do 20 st. C. Po zamontowaniu dodatkowego urządzenia grzewczego w przestrzeni ładunkowej możemy uzyskać nawet +30 st. C. Nacisk położony jest na niski współczynnik przenikalności cieplnej, zaś konstrukcję tworzą ściany z płyt warstwowych sandwich. Całość pokryta jest laminatem poliestrowo-szklanym, łatwym w utrzymaniu czystości.

Gamę rozwiązań wspierają chłodnie (uzbrojone są w grubsze niż izoterma ściany). Temperatura w ładowni mieści się w przedziale od 0 st. C do -20 st. C. Strukturę całej konstrukcji tworzy wysokiej jakości laminat. Takie poszycie ogranicza ryzyko uszkodzenia mechanicznego podczas intensywnego użytkowania.

W obu konstrukcjach walory użytkowe znacząco podnosi wyposażenie dodatkowe (np. ruchoma lub stała ściana grodziowa dzieli ładownię na dwie niezależne komory, aerodynamiczne zabudowy międzyosiowe czy listwy mocowania ładunku). Agregaty chłodnicze pochodzą od takich producentów jak Zanotti, Thermo King czy Carrier.

Obok izotermy i chłodni pomysłem na uzyskanie pożądanej temperatury są wkłady izotermiczne Lamar Cool. Szkieletem tej opatentowanej i certyfikowanej konstrukcji, adoptowanej w popularnych furgonach, są panele izotermiczne. Wykonane są z laminatu poliestrowo-szklanego. Atutem tej nowoczesnej technologii, przyjaznej dla środowiska, są wysokie właściwości adaptacyjne. Panele wpasowują się w wewnętrzny obrys furgonu, co z jednej strony do minimum redukuje zjawisko powstawania tzw. mostków cieplnych, a z drugiej, pozwala do maksimum wykorzystać wnętrze ładowni. Takie rozwiązanie zapewnia maksymalną szczelność i niweluje ryzyko wychłodzenia, strat ciepła lub zbytniego nagrzania wnętrza furgonu. Ciekawostką jest fakt, że w razie uszkodzeń możliwa jest wymiana tylko fragmentu poszycia, nie zaś całej ściany, jak w przypadku kontenera. I – co najważniejsze – odbywa się to bez straty jakości i właściwości izolacyjnych.

 

Użyteczność produktu zwiększa dodatkowe wyposażenia, takie jak ruchome półki z listwami mocowania ładunku, a codzienny komfort i ergonomię, kurtyny paskowe czy dodatkowe punkty mocowania ładunku.

Podobne, równie interesujące propozycje ma firma D.A.C. Ostatnio z zakładu pod Kielcami wyjechał m.in. furgon przebudowany na chłodnię. Izolacja przestrzeni, ścian, sufitu oraz podłogi, dodatkowa antypoślizgowa podłoga z ryflowanej blachy aluminiowej oraz zabezpieczone przed uszkodzeniami nadkola w dolnej części wewnętrznych ścianek, to tylko część elementów, jakie otrzymała chłodzona „paka” tego pojazdu. Furgon –chłodnia otrzymał też m.in. system oświetlenia przestrzeni ładunkowej (LED), dwa rzędy listew transportowych oraz drążki rozporowe. Do bocznych drzwi części ładunkowej zamontowano siłownik (zapobiega ewentualnym uszkodzeniom, które mogą być powodowane podmuchami wiatru).

 

<śt> Rejestrują i… alarmują

Coraz częściej w sukurs przewoźnikom przychodzi telematyka. Współczesne systemy zabezpieczają przed ingerencją osób nieuprawnionych, powszechne są też procedury rozwiązań na wypadek wystąpienia awarii i zdarzeń losowych (procedury awaryjne).

Schmitz Cargobull oferuje fabryczną  telematykę pod nazwą TrailerConnect. System, oprócz podstawowej funkcji ustalania pozycji pojazdu, dostarcza różnorodnych danych telematycznych, takich jak przebieg, status otwarcia/ zamknięcia drzwi, temperatura przestrzeni ładunkowej, roboczogodziny oraz alarmy agregatu chłodniczego, także stan naładowania akumulatora agregatu w przypadku naczepy wyposażonej w agregat chłodniczy, możemy również sprawdzić stan załadowania pojazdu, a wszystko to uzupełnić wszelakimi danymi pochodzącymi z EBS.

Blulog ma w ofercie rejestratory temperatury i wilgotności, przeznaczone m.in. dla samochodów-chłodni. Podstawowy rejestrator mierzy temperaturę i zapisuje pomiary w danym miejscu co 10 minut. Precyzja pomiaru to 0,2 st. C pomiędzy 0 st.  a 30 st. oraz 0,5 st. na resztę zakresu od minus 40 st. do plus 70 st. System jest w stanie, w czasie rzeczywistym generować alerty (powiadomienia SMS lub email, gdy tylko zostały przekroczone limity temperatury). Rejestratory Blulog wykorzystano m.in. w  Coolbox 4.0 (produkt firmy Georg Utz). To pierwszy na rynku pojemnik do transportu, zaopatrzony w układ elektroniczny, pozwalający na uzyskiwanie informacji o temperaturze i geolokalizacji ładunku, bez konieczności zapewnienia zewnętrznego źródła zasilania. Dioda natychmiast wskazuje czy łańcuch chłodniczy został naruszony podczas transportu. Dostęp do danych prezentujących geolokalizację następuje poprzez sieć telefonii komórkowej bez konieczności ładowania baterii. Rozwiązanie jest praktycznie bezobsługowe. Weryfikacja parametrów następuje w ustalonym czasie, nawet co 10 sekund (rejestracja temperatury otoczenia w zakresie od -40 st. C do 60 st.). Istnieje możliwość zaprogramowania alertu, w przypadku przekroczenia temperatur granicznych dla ustawionego łańcucha zimna.

         Od lat znane są na rynku systemy rejestracji pomiarów w transporcie Loggicar. Niedawno ich gama została poszerzona o Loggicar R - radiowy rejestrator przeznaczony do monitorowania temperatur i wilgotności w chłodniach samochodowych (w ofercie pozostają rejestratory kablowe: Loggicar C i Standard). Komunikacja pomiędzy rejestratorem a czujnikami odbywa się za pośrednictwem fal radiowych. Można z nim połączyć bezprzewodowo cztery czujniki temperatura-wilgotność (np. chłodnia, wlot i wylot powietrza z parownika, temperatura produktu) oraz cztery sygnały dwustanowe (otwarcie drzwi bocznych, tylnych, rozmrażanie, praca agregatu). 

         Z kolei TX1 to oddzielny rejestrator temperatury będący elementem systemu Krone Telematics. Bazuje na zestawie certyfikowanych czujników temperatury rozmieszczonych równomiernie w przestrzeni ładunkowej naczepy. Przesyłają informacje o temperaturze w komorze, bądź w komorach naczepy bezpośrednio do systemu Krone Telematics. Informacje te w formie zbiorczej docierają do serwera, a dzieje się to w ściśle określonych odstępach czasu (określa je użytkownik naczepy). Dane można wyświetlać i analizować, a przebieg temperatur zapisać w pliku (PDF), tworząc dokument, stanowiący potwierdzenie przewozu towaru w optymalnej temperaturze dla odbiorcy końcowego.

 

Charakterystyki popularnych naczep, przyczep i zabudów

D.A.C.

Historia firmy D.A.C. sięga 1978 r, a produkcją zabudów samochodowych zajęła się w 1999 r. Konstruuje zabudowy izolowane termicznie w wielu wersjach. Aktualnie wśród wykonywanych przez D.A.C zabudów znaleźć można także ofertę adaptacji furgonu na chłodnię. Zależnie od stałej pożądanej temperatury wewnętrznej zabudowy dobierana jest różna grubość ścian, podłogi, dachu i drzwi. Podłoga z blachy aluminiowej ryflowanej lub wylewka, w zależności od wyboru klienta, jest izolowana dwustronnie foliowaną sklejką. Poszczególne elementy bazują na ultra lekkiej konstrukcji samonośnej typu sandwich. Izolację termiczną zapewnia utwardzana pianka poliuretanowa bez mostków cieplnych, z poszyciem. Osprzęt wykonywany jest z nierdzewnej, kwasoodpornej stali. Stosowane są agregaty Carrier, Thermo King, Zanotti.                                                                                                                                             

 

Kögel

Udoskonalona chłodnicza naczepa furgonowa premium: Kögel Cool – PurFerro quality dostępna jest z nowymi opcjami i specjalnymi zestawami wyposażenia dostosowanymi do wymogów danego kraju. Zaliczają się do nich m.in. urządzenie do podnoszenia pierwszej i trzeciej osi, przegubowa tylna oś skrętna czy sprzęg siodłowy o ładowności do 15 t. Cicha, aluminiowa konstrukcja podłogi redukuje poziom hałasu powstającego podczas załadunku i rozładunku. Lepszą higienę oraz łatwiejsze czyszczenie podłogi zapewnia zespawana wanna z aluminium. Nadwozie furgonowe naczepy składa się z całkowicie bezfreonowej pianki specjalnej o właściwościach izolacyjnych. Ściany o grubości 45 lub 60 mm, dach o grubości 85 mm oraz podłoga o grubości 125 mm (produkcja własna) zapewniają znaczne polepszenie współczynnika przenikania ciepła.

 

KRONE

Chłodnia Krone Cool Liner ma wersje: standardową, wielotemperaturową, dwupiętrową oraz tzw. hakówkę (w ostatnim z wymienionych rozwiązań panel dachowy jest o 50 mm grubszy). Rama naczepy ma z przodu wzmocnienie biegnące ku górze. Stabilizuje to ścianę czołową i chroni przed uszkodzeniami podczas łączenia z siodłem ciągnika. Dach zaopatrzono w fartuch powietrzny do równomiernego rozdzielania zimnego powietrza w całej naczepie. Opcjonalnie oferowane są wersje kilkukomorowe. Wewnątrz pojazdu stosuje się profile z metali lekkich o zwiększonym przekroju na ścianie czołowej. Wodoszczelna, ciągła wanna podłogowa jest przyspawana bezpośrednio do listew odbojowych, a w tylnej części dodatkowo wzmocniona (przejmowanie dużych obciążeń z wózka widłowego). Transport łączony w odmiennych strefach temperaturowych umożliwia termiczna ściana działowa Isowall MultiTemp.

 

LAMAR

Podwrocławska firma Lamar świadczy kompleksowe rozwiązania w zakresie zabudów pojazdów dostawczych i furgonów. Nadwozie LAMBox to jeden z okrętów flagowych oferty Lamaru. Posiada kubaturę dochodzącą do 22,5 m sześc. W ofercie są też izotermy oraz chłodnie. Oprócz podstawowych kontenerów izolowanych, chłodni oraz izoterm, w ofercie posiada systemowe wkłady termiczne Lamar Cool, czyli izotermy i chłodnie do furgonów. Lamar Cool to zaprojektowane indywidualnie do danego modelu pojazdu panele izotermiczne, które stanowią odzwierciedlenie wewnętrznego poszycia furgonu, dzięki czemu redukują powstawanie mostków cieplnych do minimum. Jednym z dwóch typów zabudowy Lamar Cool są izotermy (≥ 0 st. C) do transportu lub dystrybucji towarów wymagających stabilnej temperatury dodatniej. Drugą są zabudowy chłodnicze (≤ -20 st. C) do samochodów dostawczych do 3,5 t (m.in. do przewozu mrożonek, lodów czy wędlin).

 

LECITRAILER

Vany chłodnicze od hiszpańskiej firmy Lecitrailer cechują się solidnością i innowacyjną strukturą. Zainstalowane w nich systemy chłodnicze Carrier Vector 1550 oraz ThermoKing  regulują temperaturę i parametry chłodzenia naczepy w zależności od przewożonego typu produktu. Chłodnie cechują się cienką konstrukcją ścian, co redukuje masę pojazdu, zewnętrznym wykonaniem w poliestrze i wewnętrznym lakierowaniem spożywczym.Nową odmianą chłodni Lecitrailer jest pojazd z podwoziem typu łabędzia szyja, dostępny jako wersja premium przy standardowej grubości 35 mm.

 

SCHMITZ CARGOBULL

Schmitz Cargobull stosuje technikę klejenia bez nitów lub śrub. Klejone nadwozie jest odporne na skręcanie i zginanie. Do budowy służą płyty Ferroplast (składają się z podwójnej warstwy metalu wypełnionej wielowarstwową pianką izolacyjną). Ferroplast jest bardziej odporny na dyfuzję pary wodnej i uszkodzenia mechaniczne niż inne ścianki. Połączenie z całkowicie spawaną aluminiową wkładką zabezpieczającą dno ułatwia utrzymanie higieny i czyszczenie. Schmitz Cargobull dostarcza zabudowy chłodnicze i izotermiczne M.KO z dwiema grubościami ścian (45 lub 65 mm). Jest też seria S.KO, w tym w wersji dwupoziomowej. Podwójny pokład pozwala na załadowanie 66 europalet - 33 europalety na podłodze, a kolejne 33 ustawione na specjalnych poprzecznych belkach zamocowanych w ścianach bocznych. Opcjonalnie oferowana jest izolowana ściana działowa.  

 

SCHWARZMULLER

Schwarzmuller ma w swojej ofercie zabudowy chłodnicze na pojazdach ciężarowych, przyczepy oraz naczepy chłodnicze. Konstrukcje bazują na tworzywie sztucznym (GFK - kompozyt szklany wewnątrz, zewnętrzna część zabudowy izolowana jest specjalną pianką poliuretanową). Tego typu konstrukcja jest wolna od mostków cieplnych oraz odporna na procesy kondensacji a współczynnik przenikliwości wynosi 0,3 W. Stosowane są agregaty chłodnicze marek Carrier lub Thermo King. Schwarzmuller ma też zabudowy chłodnicze typu doppelstock (podwójny system załadunku), chłodnie hakowe czy zabudowy przystosowane do transportu kwiatów. Konstrukcje ram są ocynkowane oraz lakierowane. Masa własna naczepy wynosi ok. 7.700 kg, z agregatem oraz koszem na palety

 

TMT

Ruchoma podłoga z chłodnią włoskiej marki TMT to innowacyjne rozwiązanie zaprojektowane i produkowane z uwzględnieniem indywidualnych potrzeb producentów i dystrybutorów żywności lub świeżych produktów. Przeznaczona jest w szczególności do transportu towarów spożywczych luźnych i / lub produktów, które wymagają kontrolowanej temperatury. Typowa naczepa TMT z ruchomą podłogą ma wymiary (dł.x szer.x wys.):13.600 x 2.470 x 4000 mm. Wysokość wewnętrzna to 2.670 mm. Kubatura sięga 92 m sześc., ładownia mieści 33 europalety. Spawana konstrukcja bazuje na aluminium. Mechanizm napędowy ruchomej podłogi to sprawdzony system Cargo Floor. Podłoga (21 gładkich listew) ma 6, 8 lub 10 mm grubości. Do chłodzenia stosowane są agregaty: SLXe 300; Carrier Vector 1550 lub Thermo King.   

 

VéDéCar

Właściciel marki VéDéCar , firma Van Dijck Merksplas jest największym producentem naczep chłodniczych w krajach Beneluksu. Naczepy VéDéCar produkowane są od 90 lat, wyłącznie w Belgii. Są synonimem wysokiej jakości, dowodem jest najniższy współczynnik przenikalności termicznej,  k=0,29. Wysoką sztywność monolitycznej zabudowy gwarantuje kompozyt, który stanowi poszycie zabudowy. Panele budowane są z poliestru z włóknem szklanym. Poszczególne ściany składają się z jednej części. Do produkcji podłóg i dachów stosowane jest, bardzo lekkie, wyjątkowo trwałe oraz nie wchłaniające wody drewno z fińskiej brzozy. Standardowa naczepa VéDéCar ma 13,6 m długości, grubość ściany przedniej oraz dachu wynosi 100 mm, a podłogi 120 mm. Naczepy mogą występować w wersji dwupokładowej, pozwalającej na przewóz 66 europalet. Ramy pojazdów bazują na stali o podwyższonej wytrzymałości.

 

 

AGREGATY

KONVEKTA

Konvekta to marka, którą od 1993 r. reprezentuje w Polsce Drabpol. Ma w ofercie m.in. chłodnicze agregaty elektryczne 12 V do furgonów. Dla tej kategorii pojazdów i dla konkretnego obszaru zastosowania (ruch miejski) dedykowany jest agregat FK 1120-E. Urządzenie chłodnicze zasilane jest z akumulatora pojazdu, nie ma konieczności zabudowy sprężarki w komorze silnika. FK 1120-E zapewnia stalą wydajność przy temperaturach zewnętrznych do 43 st. C. Ostatnią nowością jest agregat dwukomorowy,  przeznaczony do transportu produktów świeżych lub mrożonych. Zaletą tego urządzenia jest wąski parownik (szerokość 480 mm),  co jest szczególnie istotne przy zabudowach wielokomorowych  na mniejszych pojazdach dostawczych oraz  płaski skraplacz o wysokości tylko 175 mm. Opcję chłodzenia postojowego zintegrowano w jednostce zewnętrznej.

 

THERMO KING

Nowością w ofercie Thermo King jest platforma agregatów naczepowych SLXi. Te jedno- lub wielotemperaturowe urządzenia opracowano ze szczególnym uwzględnieniem inteligentnych rozwiązań, możliwości komunikacji, zużycia paliwa, kontroli temperatury a także ochrony środowiska naturalnego. Seria SLXi jest wynikiem tysięcy godzin spędzonych na badaniach, konsultacjach z firmami transportowymi, a także analizy danych z agregatów testowanych w różnych warunkach. Wszystkie te działania mają na celu dostosowanie pracy urządzenia do indywidualnej specyfiki przewożonego ładunku oraz pełną optymalizację systemu. Główne cechy to: osprzęt telematyczny w standardzie, opcja zdalnego zarządzania agregatem i pełnego dostępu do danych operacyjnych, usprawniona kontrola temperatury, większa oszczędność paliwa, ograniczony wpływ na środowisko.

T&M nr 4/2017

Tekst: Michał Jurczak

 

Add comment

Security code Refresh

    okładkana stronę   okładka 10 2022   okladka   okładka fc   wwwokladka   okładka1   okładka 5 www

OBEJRZYJ ONLINE