Arocs Performance Days

Firma Mercedes-Benz pod tytułowym hasłem, które można by przetłumaczyć jako Dni Wydajności Arocsa przygotowała terenowe pokazy samochodów budowlanych.

Arocs pojawił się niemal we wszystkich swych możliwych konfiguracjach. Z terenem zmierzyły się również modele Actros oraz Fuso Canter 4x4. Podzielony na wyraźne segmenty sektor budowlany wymaga pojazdów idealnie dopasowanych do specyficznych warunków użytkowania. Około połowa spośród wszystkich pojazdów budowlanych pracuje bezpośrednio na budowach, a jedna trzecia dostarcza tam sprzęt lub materiały budowlane. Kolejne 15 proc. wykorzystuje się do przewozu betonu towarowego. Szeroki profil wymagań obejmuje również środki transportu używane w branżach pokrewnych oraz transport ponadnormatywny. Także operatorzy pojazdów służb publicznych wymagają zindywidualizowanych pojazdów. Dobra znajomość warunków eksploatacji, pojawiających się obciążeń pozwala na odpowiednie zaprojektowanie konstrukcji samochodu budowlanego i optymalizację jego szczegółów konstrukcyjnych i wyposażenia pod kątem konkretnego obszaru zastosowań.

Segmentacja wynikająca z potrzeb

Mercedes-Benz Arocs został wprowadzony na rynek na początku 2013 r. i od razu pojawił się w wersji Euro 6. Projektowano go od początku z myślą o różnorodnych zastosowaniach budowlanych. Przygotowując warianty modelowe Arocsa dążono do tego, aby móc spełnić niekiedy przeciwstawne wymagania, wynikające z olbrzymiej różnorodności zastosowań w branży budowlanej. Przygotowano zatem pojazdy z dwiema, trzema lub czterema osiami, szeroką gamę wysokoprężnych, 6-cylindrowych, rzędowych silników najnowszej generacji spełniających normę emisji spalin Euro 6 (wariant C) z rodziny OM470 (pojemność skokowa 10,7 l), OM 471 (12,8 l) oraz OM 473 (15,6 l). Nabywcy modelu mogą wybierać spośród 13 wersji mocy, w zakresie od od 240 kW (326 KM) do 460 kW (625 KM) – rozpiętość momentów obrotowych to odpowiednio 1700–3000 Nm. Znajdziemy zarówno typowe wywrotki, ale również specjalistyczne samochody z napędem na wszystkie koła, betonomieszarki, są również ciągniki siodłowe i modele z zabudową skrzyniową.

W zakresie zastosowań istotnych ze względu na obciążenia (np. ciągniki siodłowe z naczepą wywrotką lub betonomieszarki) może wybrać wersje Arocs Loader oraz Arocs Grounder. Loader to pojazd skonstruowany z myślą o uzyskaniu minimalnej masy własnej. Jako ciągnik siodłowy 4x2 Arocs Loader jest obecnie jednym z najlżejszych tego typu pojazdów w sektorze budowlanym. Z kolei Arocs Grounder to wersja przeznaczona do pracy w szczególnie trudnych warunkach, np. w kamieniołomach. Dzięki licznym modyfikacjom technicznym, takim jak belki poprzeczne o grubości 9 mm, jest on wyjątkowo wytrzymały i stabilny. Specjalistyczne wersje Loader i Grounder to tylko dwa przykłady spośród wielu odmian Arocsa. Ich dopuszczalna masa całkowita wynosi od 18 t w przypadku modeli dwuosiowych aż do 41 t dla off-roadowych, czteroosiowych wersji Grounder.

Za transfer siły napędowej we wszystkich wersjach Arocsa seryjnie odpowiadają zautomatyzowane skrzynie PowerShift 3 o ośmiu, dwunastu lub (opcjonalnie) szesnastu przełożeniach. Za dopłatą dostępne są manualne skrzynie o dziewięciu lub szesnastu przełożeniach. Jedną z kluczowych cech przekładni jest możliwość wykrycia zjazdu ze wzniesienia i, w rezultacie, utrzymania przełożenia. Nowa funkcja pełzania (zwiększony moment podczas ruszania) ze zintegrowanym trybem manewrowania pozwala na łatwiejsze ruszanie lub wykonywanie precyzyjnych manewrów. Ponadto, zróżnicowane tryby pracy skrzyni i dodatkowe funkcje wspomagają pracę na budowie, np. tryb uwalniania (rocking-free) umożliwia wydostanie się z błotnistego lub podmokłego podłoża. Mechanizm bezpośredniej zmiany przełożeń, który zapewnia przejście z pierwszego biegu do biegu wstecznego bez konieczności przechodzenia przez pozycję neutralną, to kolejna zaleta przekładni.

Zależnie od wersji, skrzynia biegów Arocsa może mieć program jazdy off-road lub power. Oba oferują trzy tryby pracy: standardowy, z seryjną funkcją eco-roll, wspierający ekonomiczny styl jazdy w ruchu drogowym. W programie power zmiana biegów odbywa się przy prędkości obrotowej o 100 obr/min wyższej niż w trybie standardowym. W programie off-road dostępny jest tryb terenowy, charakteryzujący się podwyższoną wartością momentu obrotowego.

TRK + HAD

Opcją wyposażenia jest odporny na zużycie turbo-sprzęgło z retarderem (TRK), zapewniające maksymalną wydajność podczas ruszania oraz manewrowania przy znacznym obciążeniu. Dla zastosowań z dużym udziałem ciągłego hamowania w zakresie wyższych prędkości zalecany jest dodatkowy retarder wodny. Turbosprzęgło działa tylko podczas ruszania z miejsca i jazdy z niewielką prędkością na niskich biegach, zapewniając maksymalną wydajność, zwłaszcza gdy wymaga tego znaczne obciążenie. Wciśnięcie pedału gazu powoduje wpompowanie za pomocą sprężonego powietrza oleju do wnętrza turbosprzęgła, dzięki czemu następuje zamknięcie siłowe między silnikiem a wałem wejściowym skrzyni biegów. Przekładnia pracuje z dużym poślizgiem przenosząc pełny moment obrotowy silnika. Po ruszeniu z miejsca turbosprzęło zostaje opróżnione, a połączenie silnika i skrzyni biegów realizowane jest mechanicznie przez zwykłe, jednotarczowe, suche sprzęgło cierne. Podczas hamowania wirnik pompy w turbosprzęgle zostaje unieruchomiony i następuje ponowne wpompowanie oleju – urządzenie przejmuje funkcję wysokosprawnego retardera pierwotnego. Jego moment hamowania sięga 3500 Nm.

W przypadku ciągników siodłowych ciekawym rozwiązaniem dodatkowym jest dołączany hydrauliczny napęd osi przedniej (HAD). Układ HAD jest o ok. 500 kg lżejszy od tradycyjnego napędu 4x4, a zużycie paliwa jest niższe o 12%. Zastosowanie HAD daje również szersze możliwości dobierania rozstawu osi, wysokości ramy czy kabiny kierowcy. Moment napędowy napędu sięga 12500 Nm, moc przekazywana na koła to 80 kW. Dołączany napęd hydrauliczny HAD jest również dostępny w modelach Antos i Actros.

Budowlane Arocsy w akcji

Listopadowe jazdy testowe odbyły się na torze testowym w Ötigheim. Celem było zaprezentowanie pełnej gamy ciężarówek budowlanych Mercedes-Benz. Strome podjazdy i zjazdy, wykopane cieki wodne, piargi i dziury symulują prawie każdy obszar zastosowania. Dodatkowym utrudnieniem było miejscami bardzo nasiąknięte wodą podłoże – w momencie naszego przyjazdu deszcz padał tam od 3 dni.

Organizatorzy oddali do dyspozycji kilkanaście samochodów – w większości były to modele Arocs o różnych konfiguracjach układu jezdnego, osiągach z zabudowami samowyładowczymi, ale nie zabrakło ciągników z naczepami - wywrotkami. Trasy terenowe pozwoliły na ocenę tego, jak samochody budowlane Mercedes-Benz radzą sobie z pokonywaniem przeszkód terenowych. Samochody w wersjach typowych dla zaopatrzenia placów budów – czyli np. Arocs 6x2 z żurawiem HDS i otwartą skrzynią, można było sprawdzić na drogach publicznych.

Dodatkową atrakcją były pokazy przygotowane na specjalnym torze testowym koło miejscowości Gagenau, gdzie dawniej produkowano modele Unimog, wykorzystywanym do ekstremalnych badań wytrzymałościowych i trwałościowych – tam budowlane Arocsy poddawane są najcięższym próbom

Arocs – leader segmentu

O konkurencyjności modeli Arocs decyduje nie tylko ich wysoki poziom technologiczny ale również bogata oferta usług dodatkowych obejmująca np. diagnostykę prewencyjną (Mercedes-Benz Uptime), logistyczne zarządzanie flotą (Fleetboard Logistics), wynajem samochodów budowlanych (Mercedes-Benz CharterWay) czy wreszcie – gęstą sieć autoryzowanych warsztatów. To, że Arocs zaspokaja oczekiwania nawet najbardziej wymagających klientów działających w szeroko rozumianej branży budowlanej potwierdzają wysokie udziały rynkowe w sprzedaży samochodów budowlanych osiągane niemal na wszystkich rynkach, na których obecna jest marka Mercedes-Benz.

T&M nr 12/2017

Tekst: Dariusz Piernikarski