Opony do naczep
Długi, ciężki żywot
Opony w naczepach w największym stopniu odpowiadają za zmniejszenie oporu toczenia całego zestawu, czyli za redukcję spalania. Przy odpowiedniej eksploatacji odwdzięcza się czterema życiami: nowe, pogłębione, bieżnikowane, bieżnikowane pogłębione.
Czołowe koncerny co pewien czas wprowadzają nowości wśród ogumienia do naczep. I tak Bridgestone zachwala Ecopię H-Trailer 001, w której zastosował gumową mieszankę NanoPro-Tech. Zapewnia ona mniejsze zużycie paliwa przy utrzymaniu trwałości i odporności na ścieranie na poziomie zbliżonym do innych opon Bridgestone premium. Continental w zeszłym roku na targach pojazdów użytkowych w Hanowerze zaprezentował Conti Hybrid z przeprojektowanym bieżnikiem i składem mieszanki. Powstał produkt o bardzo dobrych właściwościach na mokrej nawierzchni, niskim oporze toczenia i wysokiej żywotności. W rodzinie Goodyeara warto zwrócić uwagę na Savę Caro 4 dobrze spisującą się na błocie i śniegu. Yokohama stosuje pięciożebrową konstrukcję opon, np. RY023T i RY357 zapewniającą odporność na przecięcia i ukruszenia, a przez to większe przebiegi i niższe koszty eksploatacji.
Po kilkaset tysięcy
Eksperci często unikają odpowiedzi wprost na pytanie, ile kilometrów powinna wytrzymać dobra, naczepowa opona, jako nowa i pogłębiona, więc w pierwszym i drugim życiu łącznie. Trudno mieć im to za złe, wiadomo przecież, że w grę wchodzi wiele zmiennych. Mówi Marcin Cywiński, marketing and PR manager Continental Opony Polska:
– Opona jest produktem złożonym z elementów i mieszanek gumy dobranych specjalnie pod kątem zastosowania. Z czasem komponenty opony podlegają naturalnemu zużyciu. Stopień i szybkość zużycia zależy od wielu czynników zewnętrznych, m.in. stylu jazdy kierowcy, rodzaju pojazdu, obciążeń, ciśnienia, warunków drogowych czy rodzaju nawierzchni. Mają one wpływ na opony przez cały okres eksploatacji. Współistnienie tak wielu czynników uniemożliwia jednoznaczne określenia wytrzymałości ogumienia wyłącznie na podstawie testów laboratoryjnych.
Ireneusz Kotas, TB & OTR sales manager w firmie ITR CEE reprezentującej Yokohamę podkreśla, że wydłużenie eksploatacji zapewni kontrola i utrzymywanie właściwego ciśnienia, które jest szczególnie istotne dla równomiernego zużycia i długiego przebiegu, a także uzyskania równomiernego kontaktu z nawierzchnią i maksymalnych osiągów. Ważne są także regularne przeglądy stanu technicznego opon w serwisie oraz użytkowanie opon zgodnie z ich przeznaczeniem – do przejazdów dalekobieżnych, regionalnych itd. oraz wskazówkami producenta związanymi z montażem.
Zdaniem ekspertów Bridgestone’a przebieg zależy od wielu rzeczy, w tym od sposobu użytkowania ogumienia i warunków jej pracy, dlatego zakładanie konkretnej żywotności opony jest bardzo trudne. Kalkulacje bazujące tylko na zużyciu bieżnika (mm/km) nie biorą pod uwagę innych zdarzeń, takich jak uszkodzenia dyskwalifikujące oponę z użytkowania.
Janusz Krupa, menedżer opon ciężarowych i przemysłowych Grupy Goodyear Polska podaje przebieg 300-500 tys. km. Tyle powinna zrobić ciężarowa opona , wliczając w to pogłębienie. Trzeba jednak pamiętać, że pogłębianie należy przeprowadzić we właściwym czasie, kiedy opona zostanie zużyta do dopuszczalnej głębokości.
Cztery życia
Eksperci Goodyeara widzą to tak. Pierwsze życie – opona eksploatowana do momentu, w którym bieżnik ma wysokość od 3 do 5 mm. Drugie życie zaczyna się wraz z profesjonalnym pogłębianiem według wzoru zalecanego przez producenta. Choć w większości krajów minimalna dopuszczalna przepisami wysokość bieżnika wynosi 1,6 mm, za minimalną zalecaną wysokość do bieżnikowania powszechnie uznaje się 3 mm. Sprawność opony spada, gdy wysokość bieżnika jest mniejsza od 5 mm, dlatego pogłębianie na tym etapie zużycia utrzymuje walory eksploatacyjne opony na wyższym poziomie. Nacięta guma jest ponownie eksploatowana do momentu, w którym bieżnik ma od 3 do 5 mm. Opona jest teraz gotowa do bieżnikowania, po którym rozpoczyna trzecie życie. Jest jeszcze raz używana do chwili, kiedy bieżnik ma 3-5 mm. Następnie opona jest ponownie profesjonalnie pogłębiana, żeby mogła zaliczyć życie nr 4. Jest znowu w ruchu do zużycia bieżnika na 3 do 5 mm.
Jeżeli na tym etapie z powodzeniem przejdzie surowy przegląd techniczny, może być kolejny raz bieżnikowana przez Goodyear Dunlop, a w przypadku wybranych produktów cykl ten można powtarzać.
Zdaniem Janusz Krupy z Goodyeara parametry fabrycznie bieżnikowanych opon są bardzo zbliżone do opon nowych. Z kolei Ireneusz Kotas (Yokohama) zaznacza, że żadna bieżnikowana opona nie będzie spisywać się tak samo dobrze jako nowa. Tym niemniej każdy szanujący się producent ciężarowego ogumienia przygotowuje je do bieżnikowania. Dodajmy, że do pracy w naczepie może i powinna trafić bieżnikowana opona z osi sterującej, albo z jej wzorem bieżnika.
Od ciśnienia do kierowcy
O roli ciśnienia i niebezpieczeństwie uszkodzeń już wspominaliśmy. Warto jeszcze wspomnieć o okresowej rotacji kół, a także o wpływie stanu pojazdu na zużycie opon i efektywność paliwową. To wszystko jest połączone. Zbieżność osi, geometria kół, stan hamulców i amortyzatorów wpływają na kondycję opon, dlatego należy je regularnie kontrolować. Osie muszą mieć prawidłową zbieżność. Często zdarza się, że osie naczep wykazują nieprawidłową zbieżność, co prowadzi do szybszego zużycia opony i powoduje marnotrawstwo paliwa. Wyeksploatowane elementy podwozia i nieprawidłowa geometria kół zmniejszają żywotność opon i powodują wzrost oporu toczenia. Ponadto wycieki oleju i paliwa na opony mogą je trwale uszkodzić.
Ładunek również może wpływać na zużycie opony i efektywność paliwową. Środek ciężkości powinien być tak nisko, jak to możliwe, a masa prawidłowo i równomiernie rozłożona.
Czynnikiem maksymalizującym żywotność opon są także umiejętności kierowcy. Regularne szkolenia mogą wydłużyć przebieg, zmniejszyć zużycie paliwa oraz zapewnić bardziej bezpieczne i szybsze przejazdy.
Charakterystyka wybranych opon naczepowych
BRIDGESTONE
Ecopia H-Trailer 001 ma bardzo dobre właściwości, jeśli bierzemy pod uwagę przyczepność i skuteczność hamowania na mokrej nawierzchni oraz opór toczenia i związane z nim zużycie paliwa. Utrzymano przy tym trwałość i odporność na ścieranie na poziomie zbliżonym do innych opon Bridgestone segmentu premium. Ograniczenie strat energii w zewnętrznych warstwach zapewnia skład gumowej mieszanki NanoPro-Tech. Trwałość karkasu oraz możliwość przenoszenia większego obciążenia zwiększają kordy ze stalowych linek nawinięte na pierwszej i drugiej warstwie opasania.
CONTINENTAL
Hybrid HT3 to opona do naczep w transporcie gabarytowym, o rozmiarach 435/50 R19.5 M+S, oraz 445/45 R19.5 M+S. Przyczynia się do oszczędzania paliwa zarówno na trasach regionalnych jak i na długich dystansach. Opór toczenia zmniejszony o 15 proc. w stosunku do jej poprzedniczki, udoskonalony wzór bieżnika, możliwość bieżnikowania gwarantują zwiększenie maksymalnych przebiegów. Dzięki zastosowanym rozwiązaniom opony w obu rozmiarach zakwalifikowano do klasy „B” w zakresie zużycia paliwa według unijnych norm etykietowania opon. Podobnie jak ogumienie 22,5-calowe wytrzymuje obciążenie na oś do 9 t. Jednocześnie umożliwiają maksymalne wykorzystanie wewnętrznej trzymetrowej wysokość załadunku zastosowanej w naczepach typu mega. Dzięki zoptymalizowanemu konturowi opony, wzmocnieniu bieżnika po stronie barkowej oraz równemu rozkładowi sił nacisku Hybrid HT3 zużywają się w sposób równomierny, co z kolei przekłada się na ich wydłużoną żywotność. Przyczynia się do tego również grubsza warstwa gumy pod bieżnikiem (Plus Volume Pattern). Optymalizowany wzór wewnętrznych rowków bieżnika zapobiega uwięzieniu kamieni i drobin piasku.
GOODYEAR
Fuelmax T to naczepowy model do transportu długodystansowego. Projektanci połączyli niskie opory toczenia z bardzo dobrą charakterystyką jezdną i krótką drogą hamowania na mokrym. Zwarty wzór bieżnika pozytywnie wpływa na rozpraszanie energii. Opona gwarantuje długą żywotność i niski poziom hałasu dzięki specjalnemu układowi lamelek. Mieszankę bieżnika Silefex tworzą krzemionkowe wypełniacze i naturalny kauczuk najwyższej jakości.
Kmax T – opona do naczep użytkowanych przede wszystkim na trasach regionalnych. W porównaniu z poprzednimi modelami zapewnia dłuższe przebiegi nawet o 35 proc. Jej najważniejsze elementy to zoptymalizowany, wielokątowy kształt w obszarze bieżnika, mocne żebra barkowe, zygzakowate rowki bieżnika. Osnowa odznacza się lekką konstrukcją, co zapewnia dłuższą żywotność opony bez straty efektywności paliwowej.
MICHELIN
X Multi T w rozmiarach 385/55 R 22.5 i 385/65 R 22.5 są przeznaczona przede wszystkim do ruchu krajowego. To wszechstronny produkt spełniający trzy priorytety przewoźników: bezpieczeństwo kierowców i ładunku, lepszą kontrolę kosztów, gwarancję dostaw na czas. W bieżniku zastosowano innowacyjny materiał Carbion™, zwiększający przebieg opon ze względu na swoją odporność na ścieranie. Powstał on w oparciu o nowe komponenty i nowe procesy produkcyjne. Cztery wzdłużne rowki efektywnie odprowadzają wodę przez cały cykl eksploatacji opony. Sama konstrukcja rowków i ich dłuższe krawędzie zapewniają bardzo dobre panowanie nad pojazdem na mokrej drodze. Opona posiada ponadto oznaczenie M+S (błoto i śnieg), które potwierdza, że spełnia ona wymogi prawne regulujące transport w warunkach zimowych.
X Line Energy T – to opona do transportu międzynarodowego, która z uwagi bardzo niskie opory toczenia przynosi wymierne korzyści przewoźnikom. Dostępna w rozmiarach 385/55 R 22.5 i 385/65 R 22.5. Z kolei X Line Energy T do niskopodwoziówek zapewnia wysoką stabilność naczepy lub przyczepy i lepszą przyczepność na mokrej nawierzchnii. Rozmiary: 215/75 R 17.5, 235/75 R 17.5, 245/70 R 17.5 i 265/70 R 19.5. Najważniejsze zalety opon z gamy X Line Energy T to obniżenie kosztów użytkowania dzięki niskiemu zużyciu paliwa oraz większym przebiegom. Korzyści przewoźnikom przynoszą także: trwały karkas Energy™ Flex, skuteczne hamowanie na mokrej nawierzchni oraz niezawodność przez cały okres eksploatacji. I nawet przy zużyciu 2/3 bieżnika, opona zapewnia niezmienione osiągi, stały poziom bezpieczeństwa i oszczędności paliwa.
SAVA
Cargo 4 zastąpiła Cargo C3 Plus, oferuje wszechstronność (transport dalekobieżny, regionalny, drogi gruntowe), przyczepność na mokrej drodze, trwałość i zwiększone możliwość bieżnikowania. Jej zalety wynikają z nowej mieszanki bieżnika i nowych rozwiązań konstrukcyjnych karkasu. Nowa mieszanka zapewnia lepszą ochronę przed wyszczerbianiem i wyższą odporność na uszkodzenia powodowane przez kamienie, dzięki czemu opona staje się bardziej wszechstronna. To także wyższa o 10 proc. przyczepność na mokrej nawierzchni w porównaniu do poprzedniego modelu. Rzeźbę bieżnika pozostawiono bez zmian, natomiast zoptymalizowana konstrukcja karkasu lepiej chroni bieżnik i zapewnia długą żywotność. Opona posiada oznaczenie M+S i tym samym spełnia wymogi opon eksploatowanych w zimie.
YOKOHAMA
RY357 jest oponą na autostrady i do transportu regionalnego. Zapewnia długie przebiegi oraz odporność na zużycie barku bieżnika. Pięciożebrowy wzór bieżnika przyczynia się do równomiernego zużycia i przyczepności na mokrej nawierzchni. Specjalna konstrukcja karkasu zapewnia zwiększoną wytrzymałość i jest dobrze dostosowana do bieżnikowania. Dostępne rozmiary: 385/55 R 22.5, 385/65 R 22.5.
RY023T - model przeznaczony do transportu regionalnego i eksploatacji na autostradzie. Głębokie, pomocnicze rowki na żebrach zapewniają bardzo dobre odprowadzanie wody, poprawiając trakcję na mokrej nawierzchni. Szeroka, pięciożebrowa konstrukcja daje odporność na przecięcia i ukruszenia, zwiększa przebieg opony. Yokohama RY023T jest dostępna w rozmiarach: 215/75 R17.5, 235/75 R17.5, 245/70 R19.5, 265/70 R19.5, 285/70 R19.5.
Tekst: Jacek Dobkowski
T&M nr 9/2015
Add comment