Wysokie wymagania
Hamulce muszą spełnić trzy podstawowe warunki: zmniejszyć prędkość pojazdu, zatrzymać pojazd i utrzymać go w bezruchu, ale szczególnie wysokie wymagania dotyczą segmentu ciężarowego.
Układy hamulcowe, ze względu na gabaryty i masy ciężkich pojazdów oraz na odległości pomiędzy hamowanymi osiami i pedałem, muszą dodatkowo działać bardzo szybko i z niezwykle wysoką skutecznością. Muszą umożliwić kierowcy zapanowanie nad pojazdem i niedoprowadzenie do wystąpienia niestabilności ciężarówki w trakcie całego hamowania. Jarosław Olszewski, manager ds. zarządzania siecią warsztatową ZF - pojazdy użytkowe podkreśla, iż układ hamulcowy musi działać na cały zestaw pojazdów (silnikowy i ciągniony), niezależnie od sytuacji na drodze, warunków pogodowych czy stanu (pusty, pełny, częściowo obciążony) oraz sposobu załadowania pojazdów.
A w najbliższej przyszłości, zdaniem ekspertów ZF Aftermarket, możemy spodziewać się nie tylko ulepszeń w samych hamulcach, ale jeszcze szeroko idącej współpracy z układami związanymi z bezpieczeństwem, takimi jak asystent martwego pola, radary mierzące dokładniej przestrzeń i obiekty stałe oraz ruchome przed zestawem drogowym w celu uniknięcia kolizji czy zmniejszenia jej skutków.
Klocki TRW
Marka TRW, należąca do ZF Aftermarket, jest znana z klocków hamulcowych wysokiej jakości. Wszystkie klocki do pojazdów ciężarowych podlegają restrykcyjnemu sprawdzeniu w testach dynamometrycznych i drogowych. Dynamometryczne rozpoczynają się w fazie opracowywania produktu i pozwalają kontrolować siły hamowania, zużycie oraz podatność na zjawisko fadingu. Próby drogowe umożliwiają określenie skuteczności hamulców przy temperaturze roboczej układu (100-500 st. C). Dodatkowo są uzupełniane próbą weryfikującą działanie hamulców podczas zjazdu z góry.
– Każda część zamienna marki TRW przeznaczona do samochodów ciężarowych sprawdzana jest w ekstremalnych warunkach podczas testów laboratoryjnych, prób torowych oraz na drogach. Daje to pewność, że komponenty nie zawiodą nawet w najtrudniejszych warunkach – dodaje Michał Głażewski, kierownik zespołu technicznego IAM ZF Aftermarket.
TRW przykłada dużą wagę do szczegółów ważnych dla mechaników. Na przykład w klockach sprężyny zaprojektowano tak, aby ułatwić montaż i demontaż elementów z zacisku, zapewniając przy tym odpowiednią charakterystykę sprężystości.
W konstrukcji klocków do pojazdów ciężarowych TRW nigdy nie stosuje zmodyfikowanego materiału wykorzystywanego w częściach do samochodów osobowych czy dostawczych, lecz wyłącznie specjalną mieszankę materiałów przeznaczonych do pojazdów ciężarowych, stworzoną w trakcie wielu lat prac badawczych.
Tylna płytka klocka charakteryzuje się odpowiednią sztywnością oraz dokładnym wykonaniem, gwarantującym właściwe poruszanie się klocka w prowadnicach. Konstrukcja obejmuje również opatentowaną budowę sworzni, których stożkowy kształt i umiejscowienie pozwalają na lepsze połączenie płytki z materiałem ciernym. Zastosowanie takiego rozwiązania pozwoliło na zwiększenie o ok. 30 proc. siły ścinającej, a tym samym zapewnić lepszą wydajność hamowania.
Rozwaga podczas wymiany
Tarcze hamulcowe podlegają bardzo dużym obciążeniom mechanicznym i termicznym. Jest to potęgowane przez czynniki środowiskowe, takie jak woda, brud, żwir na drogach, z których wszystkie dodatkowo wpływają na zużycie. Ze względu na fakt, że tarcze należą do najbardziej krytycznych komponentów pojazdu pod względem bezpieczeństwa, eksperci ZF Aftermarket zalecają, aby montażem podzespołów zajmowali się tylko wyszkoleni i uprawnieni do tego mechanicy. Istotne jest również postępowanie zgodnie z wytycznymi instrukcji danego producenta dotyczącymi naprawy pojazdu.
Kiedy tarcza osiągnie granicę zużycia, tj. minimalną grubość określoną przez jej producenta, musi zostać wymieniona. Przed zdjęciem tarczy należy porównać ją z nową. Oprócz prawidłowego numeru części trzeba upewnić się, że dysponujemy wszystkimi elementami potrzebnymi do montażu tarczy hamulcowej do piasty koła, czyli nowymi śrubami, klinami i smarami, a także odpowiednimi narzędziami. Szczegółów procedury wymiany tarcz nie będziemy opisywali, ale musimy przytoczyć jedno z zaleceń specjalistów ZF Aftermarket. Nigdy nie wykorzystuj ponownie używanych klocków hamulcowych!
Bardzo szeroka oferta
Textar oferuje klocki i okładziny hamulców bębnowych do 100 proc. europejskich pojazdów użytkowych. 70 proc. pojazdów użytkowych w Europie jest fabrycznie wyposażonych w okładziny hamulcowe Textara. Połowa aut użytkowych w Europie, wyposażonych w hamulce tarczowe opuszcza linie produkcyjne z zamontowanymi elementami ciernymi tej marki. Asortyment Textara obejmuje 347 referencji klocków hamulcowych oraz 108 okładzin.
Poza tym Textar ma jedno z najbogatszych na rynku części zamiennych portfolio tarcz do pojazdów użytkowych, obejmujące 108 referencji. Tarcze Textara są produkowane zgodnie ze specyfikacjami oryginalnego wyposażenia, a testy, którym są poddawane, znacznie wykraczają poza wymagania normy ECE-R90.
Dodajmy, że Textar na opracowanie nowego typu okładzin hamulcowych poświęca nawet trzy lata. Zanim trafią one na rynek, w trakcie rozwoju przechodzą rygorystyczne testy. Testy obejmują nawet 300 tys. km przebiegu i 2 tys. godzin badań na stanowisku dynamometrycznym. Nowe okładziny przechodzą też rygorystyczne badania homologacyjne w warunkach rzeczywistych. Tarcze oraz klocki Textara są testowane na zestawach (ciągnik z naczepą) w warunkach drogowych oraz na hamowniach. Dzięki temu producent jest pewny idealnego dopasowania i odpowiednio dobranego współczynnika tarcia.
Dla szukających oszczędności i ekologii Textar proponuje innowacyjne klocki z lekką płytką nośną. Są one lżejsze od standardowych klocków do aut użytkowych, jednocześnie zapewniając taki sam poziom bezpieczeństwa. Stosowanie lekkich klocków może przyczynić się do obniżenia masy nieresorowanych elementów oraz do zmniejszenia zużycia paliwa.
Zaciski ModulT
Zaciski Haldexa z rodziny ModulT występują w różnych wariantach: 22,5-calowy DBT 22 MD do aut ciężarowych i autobusów oraz DBT 19 LT i DBT 22 LT, odpowiednio 19,5- i 22,5-calowy do naczep i przyczep. Najmocniejsza wersja w rozmiarze 22,5 generuje 30 kNm maksymalnego momentu hamowania.
Na tle konkurencji zaciski wyróżniają się dwiema cechami. Pierwsza z nich to masa, przykładowo DBT 22 LT w wersji do naczep i przyczep waży ok. 31 kg. Kilka lat temu na rynek wprowadzono zmodernizowany wariant, Generation II. Głównym celem przyświecającym jego projektantom była redukcja wagi w stosunku do Generation I przy zachowaniu tej samej wydajności. Finalnie produkt prezentuje taką samą efektywność hamowania przy wadze zredukowanej do poziomu poniżej 30 kg. Druga rzecz, która wyróżnia zaciski ModulT to konstrukcja jednotłoczkowa. W porównaniu do zacisków dwutłoczkowych zastosowano tutaj tłok o dużo większej średnicy oraz płytkę podstawiającą klocek w kształcie litery T. Zapewnia to równy rozkład nacisków na klocek, dzięki czemu uzyskuje się wysoką efektywność hamowania. Następną zaletą jest wyjątkowo równomierne zużycie klocków wewnętrznych i zewnętrznych dzięki szczególnie dobrze wyważonemu rozkładowi siły mocowania, który zapobiega pęknięciom cieplnym i nierównomiernemu zużyciu, a jednocześnie przyczynia się do optymalnej siły hamowania. Podwójne łożyska wałeczkowe w mechanizmie dźwigniowym gwarantują niską histerezę i dużą sprawność.
Lekkie to jest to
Od SAF-Holland dostaliśmy informacje tylko w obcym, niemieckim języku. Nie podejmujemy się tłumaczenia bardzo fachowego, technicznego tekstu, to poza naszymi kompetencjami. Po wrzuceniu do internetowego translatora mamy początek, czyli najważniejszą część informacji. Oto ten początek.
Oferując szczególnie lekkie hamulce tarczowe dla 9-tonowego nacisku na oś, SAF-HOLLAND uwzględnia trend zmierzający do zmniejszania masy przyczep i większej wydajności transportu: lekkie, elastyczne hamulce tarczowe 22,5” SBS 2220 H01 i SBS 2220 K0 ważą łącznie z klockami hamulcowymi tylko 30 lub 32 kilogramy. SBS 1918 H0, wyjątkowo lekki, elastyczny hamulec tarczowy do przyczepy 19,5”, waży tylko 29 kg i jest używany z lżejszymi tarczami hamulcowymi 19,5”.
Wabco
Oferta tejże marki obejmuje siedem grup (pisownia oryginalna): pneumatyczne hamulce tarczowe, klocki hamulcowe, wirnik, hydrauliczne hamulce tarczowe, hamulce bębnowe, dźwignie rozpieraka, siłowniki hamulca.
T&M nr 3/2024
Tekst: Leon Bilski
Add comment