Zabudowy
Rynek perspektywiczny.
Kilkadziesiąt firm liczy się na polskim rynku zabudów do aut użytkowych. To spory potencjał. Nic dziwnego, że wiele zabudów rodem z Polski trafia do zagranicznych odbiorców.
Produkcja cywilna największych dostawców zabudów obejmuje głównie ambulanse sanitarne (przewozowe, reanimacyjne); bankowozy oraz pojazdy przystosowane do przewozu wartości, samochody dla służb pogotowia technicznego (energetyczne; wodociągowe itp.), samochody pożarnicze, auta serwisowe. W ostatnich latach wdrożony sporo nowych technologii. Zabudowy są coraz lżejsze, stosowane są coraz trwalsze materiały, jak również nowe rozwiązania w zakresie połączeń poszczególnych detali. Dostosowują się do tego też wytwórcy samych aut, podwozia i platformy są lepiej niż niegdyś przygotowane do specjalistycznych zabudów.
Laboratoria na kołach
Swoistym znakiem czasu jest rozwój rynku zabudów, które służą wszelkiego rodzaju systemom monitorowania. Powstają zatem prawdziwe laboratoria na kołach. Przykładem jest Centrix, samochód diagnostyczno-pomiarowy, który powstał na potrzeby klientów firmy SebaKMT. Umożliwia różnego rodzaju zastosowania, zwłaszcza w sektorze energetycznym. W istocie jest to bowiem zintegrowany system lokalizacji uszkodzeń i diagnostyki kabli elektroenergetycznych. Pojazd zaopatrzono w urządzenia probiercze, a uzupełnienie stanowić może zintegrowany system diagnostyczny OWTS do analizy wyładowań. Całość umieszczana jest na podwoziu dużego dostawczaka. Sprzęt będący elementem zabudowy umożliwia m.in. w pełni zautomatyzowane pomiary; automatyczny zapis i protokołowanie pomiarów; zastosowanie (do wyboru) kilku metod lokalizacji wstępnej. Sterowanie funkcjami odbywa się centralnie, za pośrednictwem jednego elementu obsługowego, którym jest pokrętło z przyciskiem Jogdial.
Liczy się wysokość
Rośnie ilość zabudów pojazdów służących pracy na wysokościach. Odpowiednie podnośniki dostarcza m.in. Klaas. W ofercie jest np. dźwig serii K29-34TS, maksymalne obciążenie haka wynosi 3,5 t, a wysokość ponad 34 m. Pojazd z tego rodzaju zabudową zwraca uwagę swoimi stosunkowo niedużymi gabarytami, mierzy ok. 9 m przy szerokości 2,5 m. Po to aby zachował odpowiednią stabilność podczas pracy, montowany jest system bocznych podpór. Auta tego typu zazwyczaj posiadają hydrauliczny wysuw podpór, pozwalający na płynną regulację poziomu cylindrów podporowych. Podobne zastosowania mają pojazdy zabudowane dźwigami Rothlehner, np. do wykonania zabudowy oznaczonej 179 T wystarczy podwozie auta dostawczego. Pojazdy tego rodzaju adresowane są do firm profesjonalnie zajmujących się np. pracami tynkarskimi i renowacyjnymi. Wysokość robocza przekracza 20 m, maksymalny zasięg boczny wynosi blisko 12 m. Na szczycie znajduje się obrotowy kosz.
Propozycje dla komunalników
Podwozia coraz częściej zabudowywane są urządzeniami służącymi służbom komunalnym, np. zamiatarkami. Na podwoziu o 5,5-tonowym dmc (np. Canter) można zainstalować zamiatarkę ze zbiornikiem o poj. 3 m sześc. w wariantach 7,5-tonowych spotyka się zbiorniki większe o 1 m sześc. Zazwyczaj stosowany jest mechanizm tylnego wywrotu, szerokość zamiatania (ukośne szczotki walcowe, ssawa i boczna szczotka talerzowa) przekracza przeważnie 2 m. Inną z zabudów komunalnych stanowić może mobilny system zbiórki i transportu odpadów. Tego rodzaju produkt (ZiTO) ma np. Gniotpol. Zabudowę można zamontować na podwoziu samochodu dostawczego, ciężarowego lub przyczepy. Najmniejsza z zabudów, ZiTO 2 lokowana jest na aucie o dmc 3,5 t (udźwig podnośnika - 300 kg), największa ZiTO 4dotyczy aut o dmc powyżej 7,5 t (kubaturą ładowni co najmniej 24 m sześc. a udźwig podnośnika nawet 1,2 t). Ramię wysięgnika, jako element zabudowy służy do podnoszenia pojemników i ich opróżniania. Wszystko odbywa się z boku samochodu. Wysięgnik nie ogranicza przestrzeni towarowej. Podczas pracy, na czas opróżniania pojemników nie jest konieczne blokowanie ruchu drogowego. Przeszkody nie stanowią też np. linie elektryczne, gdyż wysokość rozładunku kosza nie przekracza 5 m.
Na ratunek
Sporo zamówień dotyczy pojazdów pożarniczych, różnego typu. Popularnością cieszą się np. lekkie zabudowy ratowniczo-gaśnicze na bazie dostawczaków, np. Fiata Ducato; Forda Transita (często z tzw. podwójnymi kabinami). Pojazdy zabezpieczane są przed przechyłami bocznymi zestawem stabilizatorów pneumatycznych. Zabudowy kontenerowe bazują na profilach aluminiowych, z ramą pośrednią przymocowaną do ramy podwozia. Dostępu do skrytek na sprzęt ratowniczy (zazwyczaj: przednia, boczna trzypoziomowa oraz tylna, boczna dwupoziomowa) strzegą pyło- i wodoszczelne rolety aluminiowe. Nierzadko (np. nowe rozwiązania Frank-Cars; Dudek; Wawrzaszek) dach stanowi podest roboczy, który pokryto ryflowaną, przeciwpoślizgową blachą aluminiową. Jego konstrukcja wytrzymuje znaczne obciążenie (dwóch strażaków, sprzęt ratowniczy). Na dachu jest miejsce na nasadkową drabinę trzyelementową oraz na węże ssawne. Sporo nowych propozycji jest też w grupie ciężkich pojazdów pożarniczych (m.in. Stolarczyk; Szczęśniak). Dominują te na podwoziach MAN-a i Volvo. Pierwszych zabudów tego rodzaju doczekało się także Renault Trucks D (Wawrzaszek).
Spokojnie, to tylko awaria
Bott, Sortimo, Pronar, Bemet to tylko niektóre z firm zabudowujących pojazdy serwisowe. Bemet wykonuje np. zabudowy na potrzeby służb wodociągowych na bazie różnych podwozi (również terenowych). Mobilny Serwis Samochodowy oparto na samochodzie o dmc 3,5 t (np. Fiat Ducato) ze specjalną zabudową warsztatową, który jest wyposażony w profesjonalne urządzenia dedykowane do serwisu. Bagażnik dachowy umożliwia przewóz drabiny. Ważnym elementem zabudów pogotowia technicznego jest często wciągarka, zamontowana na wysokości przedniego zderzaka. Zazwyczaj montowane jest urządzenie elektryczne o uciągu min. 4 t. Elementy nośne zabudowy warsztatowej wykonywane są z profili aluminiowych (konstrukcja szkieletowa), elementy boczne z blachy aluminiowej perforowanej, zapewniającej możliwość montażu uchwytów narzędziowych. Podobnym rozwiązaniem jest Modul System (powstał na opatentowanym profilu teowym o wymiarach 27x27 mm; szerokość jednego modułu wynosi 324 mm, co pozwala na łatwe przeliczenie dostępnej przestrzeni na liczbę potrzebnych części).
Do wymiany
Alternatywę dla typowych rozwiązań w zakresie zabudów aut, stanowią systemy wymienne. Nowe rozwiązanie tego typu ma KH-Kipper. Adresowane jest m.in. dla betoniarni, kopalni oraz żwirowni. Aplikacja umożliwia wykorzystanie jednego podwozia najczęściej w konfiguracji podwozia pod wywrotkę (tylnozsypową, trójstronną, dwustronną, itp.) lub betonomieszarkę o dowolnej pojemności. Zaletą jest to, że wszystkie operacje związane ze wymianą nadwozia mogą być wykonane przez jedną osobę w ciągu zaledwie kilkunastu minut.
Przydatne „detale”
W pojazdach specjalistycznych, np. strażackich czy ambulansach pojawia się nierzadko problem z zasilaniem typowych urządzeń 230V niedostępnych w wersjach 12V lub 24V. Dotychczasowe rozwiązania bazowały na dużych i ciężkich akumulatorach ołowiowych z urządzeniami pomocniczymi (przetwornice, ładowarki, rozdzielacze prądu ładowania, boostery, skrzynki połączeniowe i podłączeniowe, tablice wskaźnikowe). Nowym produktem marki LEAB jest urządzenie, w którym prąd (230V) dla odbiorników jest generowany przez przetwornicę (inwerter) o mocy 1500W. Nie potrzeba uruchamiać silnika, LPS może być używany w pomieszczeniach zamkniętych. Kontrola stanu rozładowania, pozostałego czasu ładowania, pojemność baterii itp. odbywa się za pośrednictwem wbudowanego wyświetlaczu LCD, należącego do układu zarządzania energią BMS (Battery Management System). Dba on również o prawidłowy poziom naładowania głównego akumulatora pojazdu (rozruchowego). Dzięki boosterowi DC-DC, LPS może współpracować z dowolnymi typami prądnic i alternatorów, również tych wyposażonych w zaawansowane systemy zarządzania energią. Wśród zalet jest też relatywnie niewielka waga generatora, 28 kg.
AMZ
AMZ Kutno specjalizuje się nie tylko w produkcji, ale również w projektowaniu zabudów specjalnych samochodów użytkowych. Przykładem jest ambulans na bazie Fiata Ducato typ S. Zabudowa przedziału sanitarnego ma wzmocnioną podłogę umożliwiającą mocowanie noszy głównych lub inkubatora, pokrytą łatwo zmywalną wykładziną antypoślizgową. Ściany i sufit pokryto materiałami antystatycznymi, niepalnymi. Przedział medyczny posiada izolację dźwiękowo-termiczną. Przegroda, z drzwiami z oknem przesuwnym umożliwia komunikowanie się pomiędzy przedziałem medycznym, a kabiną kierowcy. Na przegrodzie umieszczono zestaw szafek, z szufladami, blatem roboczym (wyłożonym blachą kwasoodporną). W szufladzie zamontowano podgrzewacz płynów infuzyjnych (Termobox). Jeden fotel dla personelu medycznego zamontowano zgodnie z kierunkiem jazdy, miejsce siedzące lekarza anestezjologa umieszczono tyłem do kierunku jazdy. Są też dwa uchwyty do mocowania kroplówki.
BoCar
BoCar to producent pojazdów pożarniczych. Firma oferuje m.in. zabudowę kompozytową na bazie Mercedesa Atego. Jej elementem są po trzy schowki boczne, z każdej ze stron, a także schowek tylny. Aluminiowe żaluzje zaopatrzono w zamknięcie rurowe. Oświetlenie wykonano w technologii LED. Dopuszczalna masa całkowita wynosi 14 t. W mierzącym ponad 7,6 m aucie znalazło się miejsce na kompozytowy zbiornik na wodę o poj. 2,7 tys. l, jak również na dziesięciokrotnie mniejszy zbiornik na środek pianotwórczy (opcjonalnie montowany jest automatyczny dozownik środka, od 1 do 6 proc.). Zbiornik wody, przed przelaniem zabezpieczono elektronicznie (funkcja utrzymania poziomu). Dwuzakresowa autopompa ma wydajność 2,8 tys. l/min. Wąż szybkiego natarcia można rozwijać ręcznie lub korzystając z mechanizmu sterowanego elektrycznie. Podobne zabudowy BoCar wykonuje np. na podwoziu Volvo FL. W obu przypadkach, w zespolonej kabinie jest sześć miejsc.
LEAB
LEAB dostarcza rozwiązania ułatwiające zasilanie pojazdów specjalistycznych. Nowym produktem jest kompaktowy, mobilny generator prądu Lithium Power Supply (LPS). Jest relatywnie nieduży (390 x 244 x 250 mm), lekki i zawiera niezbędne elementy tworząc rozwiązanie typu All-in-One, które może być zainstalowane i gotowe do pracy od razu po włączeniu (Plug&Play). Sercem urządzenia jest akumulator litowo-żelazowo-fosfatowy LiFePO4 o poj. 100Ah, co użytkowo odpowiada dwóm akumulatorom ołowiowym 100 Ah (mokrym/żelowym). Ma żywotność ponad 2 tys. cykli przy rozładowaniu do 80 proc. pojemności. Wbudowana, inteligentna ładowarka może naładować go z sieci 230V w nieco ponad godzinę lub w dwie przy ładowaniu z sieci pojazdu 12V. Możliwe jest również ładowanie go z pomocą baterii słonecznych.
MHS Serwis
MHS Serwis od wielu lat zajmuje się fachowym projektowaniem i wykonawstwem specjalistycznych zabudów do przeładunku i transportu drewna dłużycowego, jak również stosowego. Produkuje również przyczepy do transportu drewna, a także chwytaki, ławy, kłonice. Przykładem jest zabudowa w samochodzie Scania G 480 6x4, służąca do transportu drewna stosowego (można wykonać zabudowę z czterema ławami kłonicowymi MHS mającymi wymiar stały 2600 mm, zainstalować żuraw Kesla Foresteri 2010 z kabiną zamontowaną na tzw. podwyższeniu oraz dołączyć przyczepę trzyosiową MHS). Efektywnym rozwiązaniem do transportu drewna stosowego może być Scania G 440, w której zamontowano cztery pary ław ExTe serii E6 oraz żuraw Loglift F115ZT. Dodatkowe wyposażenie fabryczne obejmuje układy otworów mocujących, okablowanie elektryczne dla kilku rodzajów zabudów, gotowe wiązki przewodów elektrycznych w kabinie i podwoziu. Istnieje możliwość podłączenia i sterowania funkcjami zabudowy za pośrednictwem konwencjonalnej instalacji elektrycznej lub magistrali CAN.
MRauto
MRauto produkuje nadwozia typu: skrzynia, skrzynia z plandeką, wywrotka, kontener, izoterma, chłodnia, dokonuje adaptacji izotermicznych. Zabudowy powstają na podwoziach samochodów dostawczych. Do samochodów chłodniczych stosowane są agregaty: Zanotti, Carrier i Thermo-King, które posiadają rozbudowany i dyspozycyjny, całodobowy serwis. Elementami zabudów są m.in. spojlery, ogrzewania postojowe, zestawy zawieszenia pneumatycznego, windy załadowcze, żurawie, haki holownicze. Jedną z zabudów jest kontener wystawienniczo -ekspozycyjny na bazie Iveco Daily 35S15. Którego rama pośrednia z wiązaniem spodu wykonana jest ze stali o podwyższonej wytrzymałości . Nadwozie ma konstrukcję szkieletową, z poszyciem ze stopów aluminium, ściany zewnętrzne wykonane z paneli PUHD .Prawa ściana kontenera na długości 3 metrów podzielona wzdłużnie , klapy otwierane góra i dół ,dolna wyposażona w barierkę. Drzwi tylne dwuskrzydłowe , schody wysuwane z podłużnic.
Szczęśniak
Firma Szczęśniak Pojazdy Specjalne wykonuje zabudowy pożarnicze. Jednymi z najnowszych są ciężkie lotniskowe samochody ratowniczo-gaśnicze, zbudowane na specjalnie skompletowanym, trzyosiowym podwoziu MAN TGS. Nadwozie pożarnicze to konstrukcja samonośna, blokowa składająca się z: przedziału sprzętowego (przód), zbiornika środków gaśniczych (środek) i przedziału pompowo-sprzętowego (tył pojazdu). Przedział sprzętowy oraz pompowy, wykonano ze skręcanych profili aluminiowych, połączonych z poszyciem zewnętrznym z gładkiej blachy aluminiowej poprzez klejenie. Zbiornik na wodę ma poj. 9,1 tys. l, a zbiornik na środek pianotwórczy 1,1 tys. l (wykonane z kompozytu poliestrowego i przykryte dachem roboczym). Centrum układu wodno-pianowego jest jednostopniowa autopompa o wydajności 6 tys. l/min przy ciśnieniu 10 bar. Sterowanie głównymi funkcjami odbywa się zarówno z kabiny pojazdu, jak i z przedziału pompowo-sprzętowego. Uzupełnienie przewożonych środków gaśniczych zapewnia agregat proszkowy z 30-metrowym zwijadłem.
TEVOR
Spółka Akcyjna TEVOR jest wysoko wyspecjalizowaną firmą działającą w branży motoryzacyjnej, koncentrującą się na produkcji zabudów specjalnych do pomocy drogowej i osprzętu dla pojazdów ciężarowych wszystkich marek. TEVOR oprócz profesjonalnego sprzętu gwarantuje także fachowe doradztwo w zakresie doboru odpowiedniego podwozia jak i wyposażenia zabudowy według indywidualnych potrzeb klienta. Jedną z ostatnich realizacji jest pojazd ratownictwa drogowego powstały na najnowszym modelu produkcji Mercedes Benz – Arocs`ie. Ten 40 tonowy holownik naszpikowany jest elektroniką, która z jednej strony utrudniała prace adaptacyjne, z drugiej zaś gwarantuje pełne bezpieczeństwo i precyzję podczas akcji ratowniczej. Pojazd wyposażony jest w 2 duże wyciągarki o nominalnym uciągu 22,5T umiejscowione na ramieniu głównym, teleskopową i hydraulicznie wysuwaną belkę z rolkami do prowadzenia liny na końcu, diagonalne stopy podporowe (możliwość zastosowania 2 dodatkowych stóp za kabiną kierowcy) oraz wysięgnik holowniczy z okularami, umożliwiający „podczepienie” wszystkich rodzajów ciężarówek, busów, autobusów, ciągników siodłowych i bezpieczne ich odtransportowanie. Obsługa wszystkich funkcji możliwa jest zarówno z pulpitu sterowniczego, umiejscowionego w jednej ze skrzynek, jak i za pomocą zdalnie sterowanego pilota. Pojazd jest od kilku miesięcy w eksploatacji, można go spotkać na wielu autostradach w całej Unii Europejskiej.
Wawrzaszek
Średni samochód ratowniczo- gaśniczy na bazie Renault Trucks D to jedna z nowości firmy Wawrzaszek. Zabudowę wykonano na 2-osiowym podwoziu 14MED P280E6 (4x2). Zabudowa pożarnicza to typowa konstrukcja kompozytowa. Ma siedem skrytek sprzętowych, po trzy z każdej strony oraz jedną z tyłu. Zamykane są wodo- i pyłoszczelnymi żaluzjami aluminiowymi. Wewnętrzne ściany nadwozia jak i półki wykonano blachy aluminiowej. Użytkowy dach pokryto materiałem antypoślizgowym. Krawędzie zabezpieczające dach stanowią kompozytowe burty. Po lewej stronie przewożona jest na nim trzyprzęsłowa drabina aluminiowa, natomiast po prawej stronie i z przodu zamontowano dwie zamykane aluminiowe skrzynie na sprzęt ratowniczy i burzący. W środkowej części nadwozia umieszczono zbiornik na wodę o poj. 2,5 tys. l. Zbiornik na środek pianotwórczy, ma poj. 250 l i stanowi integralną część zbiornika na wodę. Pojazd posiada dwustopniową autopompę o wydajności 2,55 tys. l/min przy ciśnieniu 8 bar. Maszt zasilany jest z agregatu prądotwórczego.
Aut.: Michał Jurczak
T&M nr 5/2015
Add comment