Siłacze z łyżkami
Koparki kołowe pozostają jednymi z najczęściej stosowanych maszyn na placach budów.
Konkurencja na rynku jest duża, dostawcy starają się, by ich maszyny były z jednej strony produktywne, z drugiej relatywnie łatwe w obsłudze. Ważne jest też by charakteryzowała je znikoma awaryjność, a także łatwość obsługi diagnostyczno- serwisowej. Dotyczy to zarówno koparek relatywnie niewielkich, kilkutonowych, jak i maszyn o znacznie pokaźniejszych rozmiarach i możliwościach.
Zewnętrznie, współczesne koparki nie różnią się zbytnio od maszyn pochodzących sprzed dwóch, czy trzech dekad. A jednak różnice są fundamentalne. Maszyny wyposażone są w wytrzymałe komponenty, operatorzy mają zazwyczaj do dyspozycji kilka trybów pracy. To ułatwia dostosowanie możliwości maszyn do stopnia trudności konkretnego zadania. Nie ma też dziś producenta, który zdecydowałby się wprowadzić na rynek maszynę mało komfortową w obsłudze. Właśnie wygoda użytkowania to coraz częściej argument decydujący o wyborze tego, a nie innego modelu.
Musi być efektywnie
Współczesne koparki to w istocie maszyny wielozadaniowe. Wiele z nich można z łatwością rozbudować o nowe funkcje, poprzez montaż różnorodnych elementów osprzętu roboczego. Maszyny można stosować do kopania, załadunku i profilowania terenu (m.in. tworzenia rowów, skarpowania), sortowania i przeładowywania materiału, budowania, zagęszczania i konserwowania dróg, rozdrabniania, wyburzania i złomowania. Wymianę osprzętu ułatwiają szybkozłącza. Za wydajność chwalony jest np. CAT M318F. Fabryczny silnik (Cat C7.1 ACERT™) zaopatrzono w technologię kontroli emisji spalin działającą bez ingerencji użytkownika, nie wymaga podejmowania żadnych czynności ani zatrzymywania maszyny w celu przeprowadzenia regeneracji. Wbudowano systemy oszczędzania paliwa, eliminujące odpady dzięki takim funkcjom jak: automatyczna regulacja prędkości obrotowej silnika, automatyczny regulator pracy na biegu jałowym i tryb Eco. Specjalna pompa obrotu umożliwia szybsze i bardziej płynne ruchy w różnych kierunkach. M318F może się poruszać z prędkością do 35 km/h.
Również w przypadku koparki Volvo EW220E zróżnicowane zadania można wykonywać dzięki bogatemu osprzętowi. Łyżki skarpowe ułatwiają np. kształtowanie krajobrazu, pomagając np. w uzyskiwaniu stoków o określonym profilu czy czyszczeniu rowów, podczas gdy fabrycznie montowana głowica uchylnoobrotowa Steelwrist® zapewnia pełną kontrolę nad maszyną. Silnik jezdny zapewnia siłę trakcyjną niezbędną do pokonywania stoków lub jazdy po nierównym podłożu, a opcjonalny układ amortyzacji wysięgnika Boom Suspension System (BSS) automatycznie załącza się przy prędkości 5 km/h, aby pochłaniać uderzenia i ograniczać wysypywanie się materiału z łyżki. Producent może dostarczyć maszynę w wersji z homologacją do jazdy po drogach publicznych lub terenowej - z cięższą przeciwwagą.
Celem JCB przy tworzeniu modelu Hydradig było przede wszystkim wykorzystanie jej na miejskich placach budów. Koparka nadaje się szczególnie do prac w ograniczonej przestrzeni, rozstaw osi to 2,65 m, a relatywnie nisko ulokowany środek ciężkości sprawia, że jest wyjątkowo stabilna zarówno w trakcie wykonywania, jak i przemieszczania się z jednego miejsca pracy na drugie (może to czynić z prędkością do 40 km/h). Do napędu zastosowano fabryczny silnik wysokoprężny JCB Ecomax, o poj. 4,4 l, potrafiący wygenerować moc maksymalną 110 KM. Hydradig jest w stanie ciągnąć ładunek ważący do 3,5 t. Silnik umieszczono o prawie 1,5 m niżej, niż ma to miejsce w większości typowych koparek. Ze względu na prawie równy rozkład wagi maszyna nie „kiwa się” do przodu i do tyłu podczas jazdy. Hydradig posiada napęd na wszystkie koła, podwozie z możliwością skrętu czterech kół. Sterowność na wszystkie koła ma zapewniać maksymalną użyteczność miejską, dostępne są tryby jazdy z napędem na jedną oś, na dwie osie oraz tzw. tryb kraba. Wśród kilkudziesięciu typów narzędzi są różnego rodzaju łyżki, lemiesze, piły, widły czy… wiertnice.
Od trzech lat dostępna jest na rynku koparka obrotowa Mecalac MWR (modele 7MWR, 9MWR, 11MWR oraz 15MWR). Najmniejszy z nich, 7MWR ma zaledwie 2,2 m szerokości. Wszystkie wersje są kompaktowe, co w połączeniu z układem 4 sterowanych kół, obrotową wieżyczką i 3-sekcyjnym ramieniem z przesunięciem sprawia, że koparki MWR są bardzo uniwersalne. Do napędu służy silnik Deutz TCD o poj. 2,9 lub 3,6 l (z układami EGR oraz DOC).
Nowoczesne rozwiązania służące efektywności i uniwersalności zastosowano też w koparkach Hyundai HW 140 i HW 160. W każdym z dostępnych modeli istnieje możliwość zastosowania ramion oraz wysięgników o różnej długości. Koparki wyposażono m.in. w system komputerowego wspomagania optymalizacji mocy Capo, którego zadaniem jest utrzymanie najkorzystniejszej mocy silnika oraz pomp hydraulicznych. Maszyny posiadają również system diagnostyki komputerowej, identyfikujący nawet 48 nieprawidłowości jednocześnie.
Bezproblemowa obsługa, komfort eksploatacji
Producent podkreśla, że Mecalac 15MWR dysponuje szybkozłączem, charakteryzującym się prostotą konstrukcji, łatwością obsługi oraz możliwością pełnej kontroli nieprawidłowego zamocowania osprzętu przy podłączaniu lub w trakcie pracy. Wyposażony jest ponadto w przełącznik, który jednym ruchem zmienia trybu pracy maszyny z drogowego na tryb parkowania, oszczędzając w ten sposób od 7 do 10 manipulacji. To wszystko ułatwia pracę.
W przypadku maszyny CAT M318F przydatne jest np. to, że przyciski/suwaki na dżojstiku można ustawiać dla określonego osprzętu zgodnie z preferencjami operatora. W istocie M318F to pakiet inteligentnych technologii z takimi funkcjami, jak tempomat czy automatyczna blokada hamulca i osi. Dostępne są również opcjonalne rozwiązania wspomagające, takie jak układ kontroli komfortu jazdy, funkcja SmartBoom. Istnieje możliwość regulacji wszystkich elementów w kabinie, poczynając od wysokości kolumny kierownicy, a kończąc na ustawieniu elektrycznie sterowanych lusterek. Monitor z dzielonym ekranem umożliwia jednoczesną obserwację obrazu z obu kamer. Wygodnym rozwiązaniem są konsole z dżojstikami z regulacją wysokości i kąta nachylenia, regulację nachylenia i wysunięcia ma też kolumna kierownicza. Istnieje możliwość regulacji czułości hydraulicznej, tj. zmniejszenia lub zwiększenia gwałtowności reakcji. Standardowo montowane jest oświetlenie robocze LED i halogenowe światła drogowe. Istnieje możliwość wybrania szyby przedniej dzielonej w proporcji 70/30 lub jednoelementowej. W standardzie jest kamery tylna i boczna z obiektywem szerokokątnym.
W koparce Volvo EW200E wdrożono system Comfort Drive Control (CDC), umożliwiający sterowanie maszyną przy prędkości do 20km/h wyłącznie za pomocą rolki na dźwigni. Można też zdemontować kolumnę kierownicy, by dodatkowo zwiększyć komfort (operator może sterować całą maszyną, w tym lemieszem i wysięgnikami, wyłącznie za pomocą dźwigni). Oprócz standardowych kamer montowanych z tyłu i po bokach koparka EW220E może również zostać opcjonalnie wyposażona w rozwiązanie Volvo Smart View, trzy kamery zamontowane do ramy w celu przekazywania w czasie rzeczywistym ułatwiającego nawigację w trudnych sytuacjach widoku panoramicznego. Obraz z takich kamer może być wyświetlany na standardowym wyświetlaczu pojazdu bądź na osobnym ekranie.
Również producent koparki Hydradig zwraca uwagę komfort eksploatacji maszyny. Umieszczenie silnika i zbiornika paliwa w dolnej części podwozia sprawiło, że poszerzyło się pole obserwacji, co pozwala operatorowi na śledzenie wszystkich czterech kół i lemiesza koparki w każdym momencie z kabiny. Zamontowanie silnika w dolnej części podwozia sprawiło również, że wewnętrzny poziom hałasu jest relatywnie niewielki, wynosi 69dB(A), co ma wpływ na redukcję zmęczenia operatora. Do wyboru jest mechaniczny fotel z amortyzacją oraz (opcjonalnie) podgrzewane siedzenie z zawieszeniem pneumatycznym. Ułatwiono też czynności serwisowe, nie ma potrzeby, aby operator wspinał się na górę maszyny by wykonać przegląd czy konserwację (codzienne punkty kontrolne są łatwo dostępne, wszystkie operacje można wykonać bezpośrednio z podłoża). Wśród elementów sterowania jest 7-calowy kolorowy wyświetlacz oraz dotykowy kontroler obrotowy. W wyposażeniu seryjnym jest nagrzewnica i klimatyzacja.
CHARAKTERYSTYKI POPULARNYCH KOPAREK KOŁOWYCH
CAT
Koparki kołowe Cat serii F zaprojektowano tak, aby ułatwić realizację zróżnicowanych, codziennych zadań przy relatywnie niskich kosztach. W przypadku modelu CAT M318F do napędu służy 176-konny, sześciocylindrowy Diesel. Zapewnia do 10 proc. niższe zużycie paliwa w porównaniu z poprzednim modelem, przy zachowaniu takiej samej wydajności. Wbudowane systemy oszczędzania paliwa, eliminujące odpady dzięki takim funkcjom jak automatyczna regulacja prędkości obrotowej silnika, automatyczny regulator pracy na biegu jałowym i wydajny tryb Eco. Masa eksploatacyjna maszyny to 17,2-19,6 t. Maksymalny przepływ (obwód osprzętu roboczego/jazdy) w układzie hydraulicznym przekracza 250 l/min. Inteligentny główny układ hydrauliczny: pozwala obniżyć zużycie paliwa, zmniejszając obciążenie silnika w sytuacjach, w których nie potrzeba pełnej mocy.
HYUNDAI
W rodzinie koparek marki Hyundai jest m.in. maszyna HW140 o niemal 14-tonowej masie roboczej. Do napędu służy 157-konny silnik wysokoprężny Cummins. Stosowane są łyżki o poj. 0,23 - 0,71 m.sześc. Głębokość kopania to 4,65 m, wysokość rozładunku to 5,96 m. Nieco większe rozmiary ma maszyna HW 160 (masa 18 t; silnik o mocy 180 KM, poj. łyżki 1,05 m.sześc.). Koparki kołowe Hyundai to przykład nowoczesnych rozwiązań technologicznych, których celem jest optymalizacja pracy, podnoszenie jakości oraz zapewnienie komfortu operatorom. W każdym z dostępnych modeli istnieje możliwość zastosowania ramion oraz wysięgników o różnej długości. Koparki wyposażono m.in. w system komputerowego wspomagania optymalizacji mocy Capo (utrzymanie najkorzystniejszej mocy silnika oraz pomp hydraulicznych).
JCB
Brytyjska marka JCB nie potrzebuje specjalnej rekomendacji, należy do z potentatów na rynku maszyn budowlanych. Hydradig jest nominalnie koparką, a w istocie jest wszechstronnym nośnikiem osprzętu, który może być używany z dziesiątkami narzędzi roboczych, co czyni go rozwiązaniem dla szerokiej gamy zastosowań. Hydradig nadaje się szczególnie do prac w ograniczonej przestrzeni, rozstaw osi to 2,65 m, a relatywnie nisko ulokowany środek ciężkości sprawia, że jest wyjątkowo stabilna zarówno w trakcie wykonywania, jak i przemieszczania się z jednego miejsca pracy na drugie (może to czynić z prędkością do 40 km/h). Do napędu zastosowano fabryczny silnik wysokoprężny JCB Ecomax, o poj. 4,4 l.
MECALAC
Piętnastotonowa maszyna Mecalac 15MWR to przykład nowoczesnego designu, innowacyjności, funkcjonalności, bezpieczeństwa. Dysponuje szybkozłączem, charakteryzującym się prostotą konstrukcji, łatwością obsługi oraz możliwością pełnej kontroli nieprawidłowego zamocowania osprzętu przy podłączaniu lub w trakcie pracy. Wyposażony jest ponadto w przełącznik, który jednym ruchem zmienia trybu pracy maszyny z drogowego na tryb parkowania, oszczędzając w ten sposób od 7 do 10 manipulacji. Całkowita integracja przeciwwagi, obniżenie położenia silnika oraz wyposażenia wewnątrz ramy tłoczonej pozwoliły jego twórcom na połączenie kompaktowych rozmiarów ze stabilnością.
VOLVO
Koparka EW220E ma gwarantować wyjątkowe osiągi m.in. dzięki potężnemu, fabrycznemu silnikowi Volvo, który zapewnia wysoki moment obrotowy nawet na niskich obrotach silnika. Automatyczne załączanie trybu ECO umożliwia ograniczenie zużycia paliwa przy utrzymaniu produktywności. Oszczędności sprzyja automatyczny powrót do obrotów biegu jałowego i automatyczne opóźnienie wyłączenia silnika po upływie określonego czasu (pomaga też ograniczyć zużycie maszyny). Podwozie znajduje się wysoko nad podłożem, co ułatwia jazdę po nierównym terenie, podczas gdy solidne osie sprawdzają się w wymagających zastosowaniach, również dzięki automatycznej lub sterowanej przez operatora oscylacji osi przedniej. Koparkę można doposażyć w automatyczny hamulec kopania (inteligentne rozwiązanie automatycznie załącza hamulec główny i usztywnia przedni most, gdy prędkość pojazdu spada do zera).
T&M nr 7-8/2019
Tekst: Michał Jurczak
Add comment