Z łyżkami, w teren i do miasta
Kompaktowe, kołowe koparki samojezdne to wszechstronne maszyny, sprawdzające się podczas prac związanych z budownictwem lądowym, kształtowaniem krajobrazu oraz na miejskich budowach.
Walorem koparek kołowych jest to, że można je przemieszczać z jednego miejsca pracy do drugiego bez dodatkowej jednostki transportowej, a tym samym są praktycznie natychmiast przygotowane do wykonania każdego zadania.
Dla tych, którzy dopiero rozpoczynają działalność, koparka kołowa może być dość oczywistym wyborem. Jest bardziej uniwersana od gąsienicowej, łatwiej ją przemieszczać z jednego na inne miejsce pracy bez konieczności inwestowania w ciężarówkę i przyczepę (w przeciwieństwie do koparki gąsienicowej). Koparki kołowe sprawdzają się praktycznie w każdych warunkach. Korzystają z nich budowlańcy i ich podwykonawcy, ale też np. firmy z sektora komunalnego. Przyglądamy się maszynom z zakresu 15-20 t.
Technologie dla wydajności
Hyundai HW170A CR to maszyna dla „ciasnych” placów budowy w centrach miast i budowy wąskich jezdni. Układ hydrauliczny HW170A CR dysponuje czujnikiem obciążenia. Proporcjonalna, pomocnicza hydraulika umożliwia precyzyjne sterowanie osprzętem. Funkcja Power Boost zapewniać ma natychmiastowe zasilanie w razie potrzeby. Opcjonalny, montowany fabrycznie tiltrotator Engcon zwiększa wydajność. Fabrycznie przygotowano systemy automatycznego sterowania maszyną (2D lub 3D).
EWR150E to z kolei koparka kołowa marki Volvo. Maszyna ma relatywnie mały promień obrotu przeciwwagi (1,72 m), co umożliwia wydajną pracę w wąskich i ograniczonych przestrzeniach miejskich (wystaje poza podwozie tylko 83 cm). Oferuje możliwość stosowania podwozi różnego typu: od 15,2-tonowego podwozia ze zintegrowanym lemieszem z prowadzeniem radialnym i układem napędowym (z klasycznego modelu EW140D) do 17,8-tonowego podwozia z lemieszem przykręcanym, układem prowadzenia równoległym i przykręcanymi podporami oraz układem napędowym (z modelu EW160E) zapewniającym o 30 % większą siłę uciągu. W maszynie zastosowano inteligentny układ regeneracji pasywnej filtra DPF. Pracuje w tle i monitoruje odpowiednie parametry, tak aby operator nie musiał podczas pracy martwić się stanem maszyny ani koniecznością regeneracji filtra cząstek stałych.
Amortyzacja wysięgnika i ramienia zapobiegająca niechcianym udarom ładunku to jeden z walorów maszyny JCB JS175W. Sześć przyczepnych, gumowych mocowań ogranicza hałas i wibracje. Obrotowa rama o zamkniętej obudowie odpowiada za wytrzymałość i ograniczanie naprężeń. Dostawca chwali się, że JCB JS175W to połączenie najlepszych komponentów, w tym pomp Kawasaki, bloków zaworów Kayaba oraz osi ZF. Wybieralna blokada osi JCB JS175W pozwala operatorowi na łatwą i wygodną adaptację maszyny do zadania i terenu.
Do pracy w trudnych warunkach przeznaczono koparkę SANY SY155W. Spoiny wykonywane punktowo przez wysoce precyzyjne roboty spawalnicze odpowiadają za stabilność i bezawaryjną pracę. Do napędu służy silnik DEUTZ TCD4.1 L4. Poj. standardowej łyżki to 0,6 m.sześc. Producent zwraca uwagę na szeroko otwieraną maskę silnika oraz łatwy dostęp do wszystkich istotnych komponentów. Filtr, chłodnica i akumulator są rozmieszczone centralnie, dzięki czemu są łatwo osiągalne.
MECALAC 15MWR jest jedną z nielicznych 15-tonowych koparek kołowych na rynku, posiadającą dwie osie skrętne. Optymalizacji bezpieczeństwa dla operatora, jak również dla zespołów pracowników służą: niezależne podpory oraz lemiesz roboczy, blokada osycalcji mostu za pomocą pedału hamulca lub bezpośrednio z przycisku na manipulatorze, ergonomiczny sposób dostępu do kabiny, standardowe kamery (wbudowane, automatyczne). Dzięki unikatowemu selektorowi centralnemu, operator może przełączyć się na tryb drogowy lub tryb parkowania pojedynczym ruchem, oszczędzając w ten sposób 7-10 manipulacji. Szybkozłącze Connect to opatentowane rozwiązanie. Kontrola z kabiny eliminuje ryzyko odłączenia od narzędzia przy podłączaniu lub w trakcie pracy. Posiada system detekcji, informujący kierowcę o niepoprawnym zamocowaniu narzędzia (za pomocą sygnałów wizualnych i dźwiękowych). Maszyna dysponuje trybem „psiego chodu”. Wieża ma możliwość obrotu o 360 st.
A 920 Litronic oraz A916 Litronic to maszyny marki Liebherr. Pierwsza napędzana jest motorem o mocy 129 kW, druga 115 kW. Standardowe łyżki mają poj. odpowiednio 0,55-1,2 msześc. oraz 0,17-1.05 msześc. W przypadku silników Stage V, Liebherr stosuje innowacyjny system SCR z filtrem cząstek stałych. Wśród nowatorskich rozwiązań jest szybkozłącze LIKUFIX.
W panelu sterowania koparek Doosan DX140W-7 i DX160W-7 dostępny jest nowy tryb rotatora odchylanego. To specjalny tryb przepływu dwukierunkowego, który jest jednak zarządzany przez EPOS jako tryb jednokierunkowy z bezpośrednim powrotem do zbiornika w każdym kierunku, aby uniknąć ciśnienia zwrotnego i zwiększyć przepływ oraz sterowność. Nowością jest też funkcja dokładnego obrotu, minimalizująca drgania podnoszonego obiektu na początku lub na końcu ruchu, aby zwiększyć płynność ruchów, komfort operatora i bezpieczeństwo pracowników w pobliżu oraz uniknąć uszkodzeń spowodowanych przez spadający obiekt. W DX140W-7 i DX160W-7 zwiększono też skok siłownika wysięgnika przegubowego, choć miejsce jego montażu pozostało bez zmian. W górnej części siłownika wysięgnika dodano zawór blokujący, który zapobiega niespodziewanemu zwolnieniu siłownika wysięgnika przegubowego w trakcie kopania. Oprócz zwiększających stabilność nowych przeciwwag, modele DX140W-7 i DX160W-7 posiadają inteligentny układ hydrauliczny, poprawiający działanie osprzętu nawet o 30 proc. w porównaniu z poprzednimi modelami koparek. Nowy system stosuje inteligentną logikę dla optymalnego rozłożenia natężenia przepływu w układzie hydraulicznym, gdy ramię i osprzęt pracują jednocześnie, a zawór priorytetowy i dodatkowy przewód hydrauliczny utrzymują stały przepływ do osprzętu, nawet podczas korzystania z ramienia. DX140W-7 i DX160W-7 są fabrycznie wyposażone w bezprzewodowy system zarządzania flotą DoosanCONNECT.
W przypadki koparki Cat® M316 produktywność w porównaniu z tradycyjnym profilowaniem można zwiększyć za pomocą opcjonalnego systemu Cat Grade z funkcją 2D (opcjonalna konfiguracja również z funkcją 3D). Opcjonalny wbudowany system ważenia Cat Payload (ważenie w ruchu i szacowanie ładunku w czasie rzeczywistym bez obracania). Połączenie układów Payload oraz VisionLink® umożliwia zdalne zarządzanie docelową wydajnością lub przenoszenie danych na temat ładunku. Korzystając z portuUSB monitora, można pobrać wyniki jednej zmiany z maksymalnego okresu 30 dni roboczych, co pozwala śledzić postępy bez konieczności łączenia z internetem czy subskrybowania usługi VisionLink. Opcjonalna, montowana już w fabryce funkcja E-Fence 2D zapobiega wyjazdowi koparki poza teren wyznaczony przez operatora.
Apetyt ograniczony
W JCB JS175W innowacyjny system regeneracji hydraulicznej sprawia, że olej jest szybciej recyrkulowany w cylindrach co poprawia zużycie paliwa. Na paliwowe oszczędności wpływa też jednostka napędowa JCB DIESELMAX (generuje relatywnie wysoki moment obrotowy już przy 1500 - 1600 obr./min.). Istotna jest też zoptymalizowana prędkość wentylatora.
W przypadku koparki Hyundai HW170A CR na paliwowe „bonusy” wpływa m.in. zastosowanie kompleksowego modułu oczyszczania spalin (łączy DOC, SCR i DPF), a także funkcja automatycznego biegu jałowego silnika. Wskaźnik Eco monitoruje wydajność silnika, pomagając zmniejszyć emisje i koszty eksploatacji. Elektroniczny dwukierunkowy wentylator odpowiada za automatyczne chłodzenie silnika, a tryb samooczyszczania eliminuje kurz i zanieczyszczenia.
W maszynie Volvo EWR150E połączono zoptymalizowany układ hydrauliczny, inteligentny silnik oraz takie funkcje jak tryb ECO, automatyczne włączanie obrotów jałowych i automatyczne wyłączanie silnika w przypadku gdy maszyna nie wykonuje żadnych czynności.
W koparkach Doosan DX140W-7 i DX160W-7 dostępne są teraz cztery tryby pracy (w maszynach poprzedniej generacji było osiem). Operator może ustawić tryb (P+, P, S lub E) zarówno w jednokierunkowym, jak i dwukierunkowym trybie pracy. Podczas jazdy koparką operator może za pomocą ekranu dotykowego panelu głównego wybrać tryb jazdy z dwiema pompami. Po włączeniu tej opcji prędkość obrotowa silnika spada o ok. 300 obr./min, co przekłada się na oszczędność paliwa rzędu 10 proc. podczas jazdy. Wyłączenie trybu jazdy z dwiema pompami pozwala zwiększyć moment obrotowy podczas jazdy pod górę, choć w przypadku zboczy o niezbyt dużym nachyleniu zalecana jest jazda w trybie z dwiema pompami.
W przypadku maszyn Caterpillar M316 za równowagę mocy i efektywności odpowiada zaawansowany układ hydrauliczny. Dedykowana pompa mechanizmu obrotu stabilizuje moc. Koparka ma standardową wytrzymałość na wysoką temperaturę otoczenia równą 52 st.C i możliwość uruchomienia w niskiej temperaturze równej -18 st.C. Oszczędności można poczynić także odpowiednio konserwując maszynę. Codzienne punkty obsługowe i konserwacyjne dostępne są z poziomu podłoża, zużycie filtrów koparki i okresy między przeglądami można kontrolować za pomocą monitora w kabinie. Dwa poziomy filtracji chronią silnik przed zanieczyszczonym olejem napędowym. Nowy filtr oleju hydraulicznego charakteryzuje się większą żywotnością (wymiana co 3000 godzin), o 50 proc. dłuższą w porównaniu z dotychczas stosowanymi konstrukcjami filtrów.
Prawie jak w samochodzie
Łatwiej jest być produktywnym, gdy miejsce pracy w koparce jest wygodne i dobrze zaprojektowane. Hyundai HW170A CR ma przestronną kabinę z amortyzowanym pneumatycznie i podgrzewanym fotelem oraz ergonomicznym układem , który zapewnia łatwy dostęp do elementów sterujących, co zmniejsza zmęczenie i zwiększa wydajność. Zastosowano ośmiocalowy ekran dotykowy z łącznością Wi-Fi i systemem telematycznym Hi MATE. Sterowanie dżojstikiem z prawej strony odpowiada za szybkie i łatwe manewrowanie i za zwiększoną produktywność.
Dostawca maszyn SANY SY155W zwraca uwagę m.in. na pneumatyczne siedzenie w kabinie, a także na kamerę zapewniającą dobrą widoczność ze wszystkich stron. Podkreśla też kompleksowość ochrony, od stabilnych, antypoślizgowych poręczy po duże lusterka i kamerę (pakiet bezpieczeństwa) oraz to, że wszystkie elementy sterujące są umieszczone bezpośrednio w zasięgu kierowcy. Zapewnia to nie tylko optymalny komfort, ale także bezpieczeństwo dzięki precyzyjnej obsłudze. Ponadto operator ma pełny przegląd obszaru roboczego w każdej sytuacji.
Również w przypadku JCB JS175W walorem jest komfort obsługi, a także łatwość w konserwacji. Dzięki wyposażeniu w podzieloną w stosunku 70/30 przednią szybę oraz duże, laminowane, szklane okno dachowe, maszynę wyróżnia dobra widoczność. Obrotowa rama o zamkniętej obudowie odpowiada za wytrzymałość i zmniejsza naprężenia, zwiększając też odporność na uderzenia. Producebnt zwraca na relatywnie niski poziom hałasu w kabinie 73 dB(A). Kabina JCB JS175W wykorzystuje sześć gumowych mocowań aby zminimalizować hałas i wibracje.
Producent maszyny Volvo EWR150E podkreśla, że firma włączyła klientów do współpracy na wszystkich etapach prac konstrukcyjnych i produkcyjnych poprzez ich wizyty w fabryce i udział w testowaniu produktu. Oznacza to, że koparkę ściśle dostosowano do wymagań przyszłych użytkowników. Silnik i reszta podzespołów zamontowany z tyłu maszyny ma zapewniać niezakłóconą widoczność z kabiny na prawą stronę, dzięki czemu operator dobrze widzi pieszych i przeszkody. Duża szyba przednia i szyby boczne kabiny również przyczyniają się do poprawy widoczności.
Koparka MECALAC 15MWR, zdaniem jej dostawców jest łatwa w obsłudze i wygodna dla operatora, m.in. dzięki możliwości wyboru (na etapie produkcji) jednego z trzech wysięgników (koparkowy, koparkowy z bocznym łamaniem). Każdy może odpowiednio dostosować maszynę do swoich codziennych potrzeb. Linię maski z tyłu zaprojektowano tak, aby zaokrąglone okno (jednoczęściowe) zapewniało dobrą widoczność. Ramię wysięgnika można umieścić w pozycji poziomej przy złożeniu (poprawa widoczności z boku). Dwuczęściowa szyba przednia jest składana, a okna w drzwiach można otworzyć tak, aby znajdowały się z przodu miejsca pracy.
W przypadku maszyn Liebherr A 920 Litronic i A 916 Litronic ważnym elementem ułatwiającym prace jest LIKUFIX. Operator maszyny może łatwo wymienić narzędzia za naciśnięciem przycisku z kabiny, przy zmianie sprzętu nie musi on opuszczać swego stanowiska, a tym samym nie ma ryzyka kontaktu z innymi użytkownikami placu, np. w punktach recyklingu. LIKUFIX jest przygotowany do realizacji trudnych zadań, do obsługi wielu narzędzi roboczych. Musi być zatem trwały. Sprzęgło hydrauliczne podpierają sprężyny. Siły działające na szybkozłącze nie są przenoszone na system sprzęgła i nawet przy długich okresach użytkowania połączenia między obwodami hydraulicznymi pozostają szczelne. Aby ułatwić konserwację, wszystkie części ruchome są łatwo dostępne. W razie potrzeby użytkownik może je łatwo oczyścić, a także wykonać proste czynności konserwacyjne, np. samodzielnie wymienić uszczelnienie.
Doosan DX140W-7 i DX160W-7 są standardowo wyposażone w nowy automatyczny hamulec kopania, który przytrzymuje hamulec główny w odpowiednim położeniu po zatrzymaniu pojazdu (osiągnięciu zerowej prędkości), dzięki czemu kierowca nie musi naciskać pedału hamulca. Znajdujący się na panelu sterowania przycisk automatycznego hamulca kopania pozwala kierowcy włączać i wyłączać tę funkcję. Naciśnięcie pedału gazu powoduje zwolnienie automatycznego hamulca kopania. Sterowanie za pomocą dżojstika to nowa opcja umożliwiająca kierowanie maszyną za pomocą pokrętła (bez użycia kierownicy) podczas pracy i jazdy w trybie pracy. To sterowanie działa tylko przy prędkości poniżej 20 km/h i na pierwszym lub drugim biegu. Funkcję włącza i wyłącza się poprzez przytrzymanie przycisku sterowania pokrętła dżojstika na panelu sterowania przez co najmniej sekundę. Układ odłączania obciążenia (LIS – Load Isolation System) to kolejna nowa opcja zwiększająca wygodę jazdy poprzez amortyzowanie zmian położenia przedniej części maszyny podczas jazdy po nierównym lub trudnym terenie. Funkcję amortyzacji wysięgnika także aktywuje się za pomocą przycisku na panelu sterowania, można to zrobić podczas jazdy z prędkością 5 km/h lub wyższą (funkcja wyłącza się po osiągnięciu prędkości 4 km/h).
Również maszyna Cat® M316 ma opinię łatwej w obsłudze. Silnik uruchamia się przyciskiem, kluczykiem z Bluetooth lub unikatowym identyfikatorem operatora. Funkcja identyfikatora operatora pozwala zaprogramować tryb mocy i preferowany sposób działania dżojstika; maszyna zapamięta ustawienia i przywoła je, gdy operator będzie rozpoczynać pracę. Nawigację ułatwia monitor dotykowy o wysokiej rozdzielczości i 10-calowej przekątnej ekranu lub pokrętło wyboru. Jeśli operator nie ma pewności, jak działa jakaś funkcja albo jak wykonać daną czynność konserwacyjną wystarczy wyświetlić stosowne instrukcje na monitorze dotykowym. Przypadta jest automatyczna blokada osi (maszyna automatycznie wykrywa, kiedy hamulec zasadniczy oraz oś muszą być zablokowane lub odblokowane). Zwalnia się automatycznie po wciśnięciu pedału sterowania jazdą. Łatwe jest też ustawianie preferowanej temperatury (za pomocą monitora dotykowego lub pokrętła). Dostępne są kabiny Comfort, Deluxe i Premium. Fotel w wersji Deluxe jest podgrzewany i regulowany pneumatycznie, natomiast w wersji Premium jest podgrzewany, chłodzony oraz ma automatyczną regulację.
T&M nr 7/8-2022
Tekst: Michał Jurczak
Add comment